“Ở cữ, nhờ mẹ chồng tới chăm nhưng bà nằng nặc đòi 30 triệu/ tháng, tôi mặt nặng mày nhẹ chỉ đưa cho 3 triệu, đến lúc con 1 tu:;ổi thì cho đi học gấp, nào ng:ờ ngày bà về quê tôi dọn giư;/ờng chiế-u thì bẽ bàng khi tìm thấy…
Tôi vừa sinh xong chưa đầy một tuần, người thì đau, con thì quấy, chồng lại đi công tác nước ngoài. Cực chẳng đã, tôi nhắn mẹ chồng lên chăm giúp một thời gian. Bà chưa lên đến nơi đã gọi điện nói thẳng: “Tao chăm cháu chứ có phải ở không đâu. Thuê người ngoài mày cũng mất 7–8 triệu, tao lấy 30 triệu là quá rẻ.”
Nghe xong, máu dồn lên mặt. Tôi im lặng cúp máy, hôm sau vẫn đón bà như bình thường, nhưng chỉ lặng lẽ đưa phong bì có đúng 3 triệu, coi như “tiền quà”.
Bà không nói gì, chỉ cười nhạt, nhưng suốt cả tháng sau, không khí trong nhà lúc nào cũng nặng như chì. Bà chẳng hé răng phàn nàn một câu, vẫn bế cháu, giặt đồ, đun nước lá tắm.
Tôi thì thấy ngứa mắt nên càng lạnh nhạt, đếm từng ngày cho hết cữ. Đến khi con tròn 1 tuổi, tôi cho đi nhà trẻ sớm với lý do “”rèn nếp””. Bà dọn đồ về quê đúng chiều hôm ấy, không thèm ở lại thêm một đêm.
Tôi thở phào, tưởng xong chuyện. Mấy hôm sau tranh thủ ngày nghỉ, tôi dọn lại phòng bà từng ở. Lật nệm, kéo chiếu, tôi bỗng thấy một cái phong bì mỏng dẹp giấu sát mép giường. Mở ra, bên trong chính là… 👇👇”
“Cô khẽ bĩu môi, một nụ cười khẩy thoáng qua. Chắc mẩm bà đãng trí bỏ quên số tiền “”thù lao”” mà cô đã ban phát. Bàn tay cô giật mạnh chiếc phong bì, cảm nhận được sự mỏng dẹp quen thuộc.
Bên trong, đúng là ba triệu đồng cô đã đưa, những tờ tiền vẫn phẳng phiu. Cô thầm nghĩ, cuối cùng cũng phải nhận lấy. Nhưng khi cô định vứt chiếc phong bì đi, một cảm giác cộm lên khác thường ở đáy phong bì khiến cô khựng lại.
Cô dốc ngược nó ra. Một vật nữa rơi xuống lòng bàn tay. Không phải một vài tờ tiền lẻ, mà là cả một cọc tiền 500 nghìn đồng mới cứng, dày cộm, được buộc cẩn thận bằng một sợi dây thun. Đầu óc

cô ong lên. Tiền ở đâu ra? Sao nó lại ở đây?
Kẹp giữa cọc tiền là một mảnh giấy học sinh kẻ ô ly đã ngả vàng, gấp làm tư. Đôi tay cô bắt đầu run rẩy. Cô gỡ sợi dây thun, mở mảnh giấy ra. Dòng chữ nguệch ngoạc, run rẩy của mẹ chồng hiện ra, từng nét như khắc sâu vào võng mạc cô.
“”Gửi con dâu. Số tiền này mẹ dành dụm cả đời, định cho cháu nội một món quà khi nó tròn tuổi, cộng thêm 3 triệu của con mẹ cũng bỏ vào đây luôn. Mẹ già rồi, chẳng cần tiền làm gì. Mẹ nói thách 30 triệu chỉ muốn thử lòng xem con có thật sự cần mẹ, có thật sự coi mẹ là người nhà hay không thôi… Mẹ xin lỗi nếu làm con không vui.””
Từng chữ, từng chữ như hàng ngàn mũi kim đâm thẳng vào tim cô. Mảnh giấy rơi khỏi tay. Cọc tiền cũng tuột khỏi lòng bàn tay, rơi lả tả xuống sàn nhà lạnh lẽo. Cô khuỵu xuống, hai tay ôm lấy mặt, cơ thể run lên bần bật.
Hình ảnh người mẹ chồng lầm lũi bế cháu, giặt đồ, tấm lưng còng xuống dưới ánh đèn vàng vọt buổi đêm… tất cả tua lại như một cuốn phim quay chậm, sắc lẹm, cứa vào tâm can cô. Tiếng nói đòi 30 triệu lúc đó tưởng như một sự tham lam trơ trẽn, giờ đây lại vang lên như một lời trách móc đầy đau đớn.
Cô đã làm gì thế này? Cô đã đối xử với mẹ chồng mình như thế nào? Cảm giác tội lỗi và hối hận vỡ òa, nhấn chìm cô trong những giọt nước mắt nóng hổi, bỏng rát. Trong căn phòng trống trải, chỉ còn lại tiếng khóc nghẹn ngào và một sự thật phũ phàng vừa được phơi bày.”
“Cơn chấn động qua đi, nhường chỗ cho một nỗi hoảng loạn tột cùng. “”Không, không thể như thế này được! Mẹ!””
Cô lồm cồm bò dậy, hai chân mềm nhũn như không còn sức lực. Đôi mắt đỏ hoe, nhòe đi vì nước mắt, điên cuồng tìm kiếm chiếc điện thoại. Cô phải gọi cho mẹ. Cô phải nói lời xin lỗi. Ngay lập tức.
Tìm thấy nó trên bàn trang điểm, cô chộp lấy, những ngón tay run rẩy đến mức bấm trượt mấy lần mới vào được danh bạ. “”Mẹ chồng””. Hai chữ hiện lên như một lời phán xét.
Cô nhấn nút gọi, áp điện thoại vào tai, nín thở lắng nghe. Tút… tút… tút…
Từng tiếng chuông kéo dài như cả thế kỷ, cứa vào lồng ngực đang thắt lại của cô. Cô lẩm bẩm trong vô thức: “”Mẹ ơi, nghe máy đi mẹ… Xin mẹ đấy…””.
Nhưng đáp lại cô chỉ là tiếng chuông đổ dồn dập rồi tắt ngấm. Không ai bắt máy. Cuộc gọi tự động ngắt.
Một sự im lặng đáng sợ bao trùm. Cô không dám tin, lập tức bấm gọi lại. Vẫn là những tiếng tút dài vô tận.
Lần thứ hai. Lần thứ ba. Lần thứ mười. Nỗi hoảng hốt bắt đầu bóp nghẹt lấy cô. Sự kiên nhẫn ban đầu biến thành nỗi sợ hãi thực sự. Tại sao mẹ không nghe máy? Có chuyện gì xảy ra với mẹ rồi sao?
Những giả thuyết kinh khủng nhất bắt đầu len lỏi trong đầu óc đang rối bời của cô. Hay là… hay là mẹ giận cô đến mức không muốn nói chuyện nữa? Ý nghĩ đó còn đáng sợ hơn bất cứ tai nạn nào.
Hàng chục cuộc gọi đi trong vô vọng. Đầu dây bên kia vẫn chỉ là một sự im lặng lạnh lẽo, tàn nhẫn.
Chiếc điện thoại tuột khỏi tay cô, rơi xuống tấm thảm. Cô trượt người xuống dọc bức tường, hai tay ôm lấy đầu, cơ thể run lên không thể kiểm soát. Sự hối hận giờ đây đã hóa thành nỗi khiếp sợ. Cô sợ rằng mình đã mất đi một người mẹ, sợ rằng lời xin lỗi của mình sẽ không bao giờ được nói ra, và cánh cửa tha thứ đã vĩnh viễn đóng sập lại.”
“Trong cơn tuyệt vọng, một tia hy vọng le lói. Chồng cô. Phải rồi, anh ấy. Có lẽ anh biết cách liên lạc khác với mẹ. Có lẽ anh có thể làm dịu cơn giận của bà.
Cô vơ vội lại chiếc điện thoại, bàn tay run rẩy lướt qua danh bạ, tìm đến tên anh. Nhấn nút gọi, cô áp điện thoại vào tai, trái tim đập thình thịch trong lồng ngực. Sau vài hồi chuông, một giọng nói quen thuộc, có phần mệt mỏi vang lên từ đầu dây bên kia.
“”Alo, em à? Sao gọi anh giờ này thế, bên này đang là nửa đêm.””
Nghe thấy giọng chồng, mọi bức tường phòng ngự trong cô sụp đổ. Cô không thể nói thành lời, chỉ có tiếng nấc nghẹn ngào, tức tưởi vỡ òa qua điện thoại.
Đầu dây bên kia lập tức hoảng hốt. Giọng anh trở nên khẩn trương. “”Em? Em sao thế? Nín đi, nói anh nghe, có chuyện gì? Con làm sao à?””
“”Không… không phải con…”” – cô cố gắng hít một hơi thật sâu, giọng nói đứt quãng, xen lẫn tiếng khóc. “”Là em… là em có lỗi với mẹ… Em… em đã nói những lời rất khó nghe…””
Cô kể lại mọi chuyện trong nước mắt. Về sự nghi ngờ vô căn cứ, về ba mươi triệu bạc mà cô cho là mẹ đòi hỏi, về thái độ hỗn hào của mình, về việc đã đuổi mẹ về quê. Rồi cô kể đến lúc tìm thấy chiếc phong bì chứa giấy hẹn khám tim và toàn bộ số tiền cô đưa hàng tháng, không thiếu một đồng.
“”Bây giờ… em gọi cho mẹ cả trăm cuộc rồi mà mẹ không nghe máy… Anh ơi… em sợ lắm… Em sợ mẹ có chuyện gì rồi…”” – cô gào lên trong điện thoại, sự hối hận và sợ hãi xé nát tâm can.
Bên kia đầu dây, chồng cô im lặng. Một sự im lặng nặng nề, đáng sợ. Cô nín thở chờ đợi một lời trách mắng, một cơn thịnh nộ. Nhưng không. Vài giây sau, giọng anh vang lên, không phải sự giận dữ, mà là một tông giọng chùng xuống, rã rời và đầy lo lắng.
“”Em ơi… anh… anh quên nói với em…””
Cô sững người.
Giọng anh run run, đầy hối hận. “”Mẹ bị bệnh tim, em ạ. Bệnh hở van tim nặng. Bác sĩ dặn tuyệt đối không được để bà xúc động mạnh hay suy nghĩ nhiều. Anh đã dặn mẹ đừng nói, sợ em mới sinh xong lại lo lắng, ảnh hưởng sức khỏe… Anh không ngờ…””
Anh chưa nói hết câu, nhưng cô đã hiểu. Từng lời của anh như những nhát búa tạ giáng thẳng vào đầu cô. Mẹ bị bệnh tim. Không được xúc động mạnh.
Trời đất dưới chân cô như sụp đổ hoàn toàn. Chiếc điện thoại tuột khỏi tay, rơi xuống sàn lần nữa. Tai cô ù đi, không còn nghe thấy tiếng chồng đang hốt hoảng gọi tên mình ở đầu dây bên kia. Trước mắt cô chỉ còn là hình ảnh mẹ lẳng lặng xách túi ra đi, và lời dặn của bác sĩ đang văng vẳng như một bản án tử hình dành cho tội lỗi của cô.”
“””Lời của bác sĩ…”” “”Mẹ bị bệnh tim…”” “”Không được xúc động mạnh…”” Những cụm từ ấy xoáy sâu vào tâm trí cô như một mũi khoan tàn nhẫn, nghiền nát mọi thứ bên trong.
Cô không còn nghe thấy tiếng chồng đang hốt hoảng gọi qua chiếc điện thoại nằm chỏng chơ trên sàn. Toàn thân cô tê dại. Nhưng rồi, một nỗi sợ hãi kinh hoàng, một nỗi sợ còn lớn hơn cả sự hối hận, bùng lên, giật cô khỏi cơn sững sờ. Nếu mẹ có mệnh hệ gì… tất cả là lỗi của cô.
Không một giây chần chừ.
Cô bật dậy như một chiếc lò xo, lao về phía tủ quần áo. Đôi tay run lẩy bẩy, cô vơ vội vài bộ đồ của mình, rồi đến vài bộ đồ của con, nhét tất cả vào một chiếc túi xách lớn. Cô không còn tâm trí để gấp gọn hay lựa chọn, chỉ biết hành động theo bản năng của một kẻ tội đồ đang chạy đua với thời gian để chuộc lỗi.
Vừa nhét đồ, nước mắt cô vừa tuôn xối xả. Những tiếng nấc nghẹn bị dồn nén trong cổ họng. “”Mẹ, mẹ phải không sao. Con xin mẹ!””, cô lẩm bẩm trong nước mắt, giọng nói vỡ nát, lạc đi giữa căn phòng giờ đây trở nên lạnh lẽo, đáng sợ.
Cô vơ lại chiếc điện thoại, màn hình vẫn còn sáng. Bỏ qua hàng loạt cuộc gọi nhỡ từ chồng, cô run rẩy mở ứng dụng đặt xe, tìm kiếm chuyến xe khách sớm nhất về quê mẹ chồng. Mắt nhòe đi vì nước, cô phải dụi đi dụi lại mấy lần mới nhìn rõ được dòng chữ. “”Chuyến 5 giờ sáng. Còn 2 vé.””
“”Đặt vé.”” Cô nhấn nút không một chút do dự.
Xong xuôi, cô nhẹ nhàng bước đến bên chiếc nôi. Đứa bé vẫn đang say ngủ, hơi thở đều đặn, không hề hay biết cơn bão tố vừa ập đến gia đình mình. Cô bế con lên, ôm chặt vào lòng, hơi ấm của con là nguồn an ủi duy nhất lúc này. Chiếc túi xách vắt vội trên vai, tay kia ôm con, cô lao ra khỏi cửa, đóng sập cánh cửa lại sau lưng như để chạy trốn khỏi tội lỗi của chính mình.”
“Bên ngoài, màn đêm lạnh lẽo và đặc quánh. Gió đêm quất vào mặt cô rát buốt, nhưng không thể nào so được với cái giá buốt đang đóng băng trái tim cô từ bên trong. Cô lao xuống đường, vẫy vội một chiếc taxi.
Suốt quãng đường đến bến xe, cô chỉ im lặng. Chiếc điện thoại trong túi vẫn không ngừng rung lên, màn hình liên tục sáng lên với tên của chồng. Nhưng cô không dám nghe. Cô biết nói gì đây? Thú nhận rằng chính sự cay nghiệt, chính những lời nói như dao của cô đã đẩy mẹ vào chỗ nguy hiểm sao?
Bến xe lúc rạng sáng nhốn nháo và xa lạ. Mùi khói xe, tiếng người gọi nhau í ới, tất cả dường như thuộc về một thế giới khác. Cô ôm chặt con, len lỏi qua dòng người, tìm đến đúng chiếc xe khách đang chờ sẵn.
Yên vị trên chiếc ghế cạnh cửa sổ, cô thở ra một hơi run rẩy. Chiếc xe lăn bánh, nuốt chửng thành phố hoa lệ nhưng vô tình vào bóng đêm phía sau. Ánh đèn đường lướt qua khuôn mặt cô, nhòe đi trong nước mắt.
Đứa bé trong lòng cựa mình rồi ngủ thiếp đi. Hơi thở ấm áp của con phả vào cổ cô, là sự dịu dàng duy nhất trong cơn địa ngục của sự hối hận. Cô không thể chợp mắt. Bóng tối bên ngoài cửa sổ như một màn hình khổng lồ, chiếu lại từng đoạn phim ký ức tàn nhẫn.
Hình ảnh mẹ chồng hiện lên, lẳng lặng dọn dẹp, lẳng lặng chăm cháu, chỉ có đôi mắt là trĩu nặng nỗi buồn.
Rồi giọng nói của chính cô vang lên trong đầu, đay nghiến, chua chát. *“30 triệu một tháng? Mẹ nghĩ trông cháu mà như đi làm giám đốc à?”*
Cô nhớ lại ánh mắt sững sờ, đau đớn của mẹ chồng khi nghe câu nói đó. Bà đã không nói gì, chỉ cúi đầu, đôi vai gầy run lên. Lúc đó, cô đã hả hê, cho rằng mình đã chiến thắng. Giờ đây, chiến thắng đó biến thành nhát dao đâm thẳng vào tim.
Một ký ức khác ập đến. Bàn tay cô dúi cọc tiền 3 triệu vào tay mẹ. *“Tiền công của mẹ đây. Con không muốn nợ nần ai cái gì.”* Bàn tay gầy guộc, nhăn nheo của bà đã run lên khi nhận lấy những đồng tiền mà cô ném ra như một sự bố thí.
Nỗi ân hận như hàng ngàn, hàng vạn mũi kim vô hình châm chích, xuyên thấu tâm can cô. Cô co người lại, cố nén tiếng nấc nghẹn trong cổ họng. Chiếc phong bì mỏng dẹp giấu dưới nệm giường, số tiền bà dành dụm để chữa bệnh tim… Tất cả giờ đã quá rõ ràng. Bà cần tiền không phải để tiêu xài, mà là để giành giật sự sống. Và cô, chính cô, đã dùng sự khinh miệt của mình để từ chối cơ hội sống đó của bà.
“”Mẹ ơi…”” cô thầm gọi trong tuyệt vọng, nước mắt lăn dài, thấm ướt cả chiếc chăn nhỏ của con. “”Con sai rồi… Con thật sự sai rồi… Mẹ xin đừng có mệnh hệ gì…””
Bình minh bắt đầu ló dạng ở phía chân trời, nhưng đối với cô, ánh sáng ấy không mang lại hy vọng. Nó chỉ càng làm cho tội lỗi của cô thêm rõ nét và không thể chối cãi.”
“Chiếc xe khách cuối cùng cũng dừng lại ở bến xe huyện khi trời vừa hửng sáng. Làn sương sớm còn giăng mờ trên những mái nhà, không khí se lạnh mang theo mùi đất ẩm và rơm rạ quen thuộc. Cô ôm chặt đứa con đã tỉnh giấc trong lòng, vội vã bước xuống xe. Đôi chân cô như đeo đá, mỗi bước đi trên con đường làng giờ đây sao mà nặng nề đến thế.
Con ngõ nhỏ dẫn vào nhà mẹ chồng vẫn vậy, hai bên là hàng rào dâm bụt um tùm. Nhưng sự tĩnh lặng hôm nay lại khác thường, một sự tĩnh lặng đến đáng sợ. Từ xa, cô đã thấy căn nhà cấp bốn lợp ngói đỏ đã bạc màu nằm im lìm ở cuối ngõ. Cánh cửa gỗ im ỉm đóng, không một tiếng động, không một dấu hiệu của sự sống.
Tim cô thắt lại. Một cảm giác chẳng lành dâng lên trong lồng ngực, cuộn trào cùng nỗi ân hận đang gặm nhấm cô suốt đêm qua.
Đúng lúc đó, cánh cửa của căn nhà đối diện kẹt một tiếng rồi mở ra. Một người phụ nữ trạc tuổi mẹ cô, tay cầm cây chổi, nhìn thấy cô thì sững người một lúc rồi bước ra, giọng đầy ái ngại.
“”Cô về rồi à?””
Cô gật đầu, cố nặn ra một nụ cười méo mó. “”Vâng ạ. Cháu chào bác. Mẹ cháu… có nhà không ạ?””
Người hàng xóm nhìn cô với ánh mắt thương cảm, thở dài một hơi. “”Khổ thân. Bác gái về đến nhà thì mệt lả, nằm bẹp từ hôm đó tới giờ, chẳng thấy ra ngoài.””
Từng lời nói của người hàng xóm như những nhát búa giáng thẳng vào tâm trí cô. Nằm bẹp từ hôm đó? Nghĩa là ngay cái ngày bà rời khỏi nhà cô, cái ngày cô dúi vào tay bà cọc tiền 3 triệu đầy khinh miệt.
Đầu óc cô trống rỗng. Chiếc túi xách trên vai tuột xuống, rơi “bịch” xuống nền đất mà cô không hay biết. Người hàng xóm hốt hoảng đỡ lấy. “”Cô sao thế? Bình tĩnh nào!””
Nhưng cô không còn nghe thấy gì nữa. Hình ảnh mẹ chồng với đôi vai gầy run lên lại hiện về, ám ảnh. Cô lao đến cánh cửa gỗ đã cũ, đôi tay run rẩy đập mạnh vào cửa, giọng lạc đi vì hoảng loạn.
“”Mẹ! Mẹ ơi! Mở cửa cho con! Mẹ ơi!””
Đáp lại cô chỉ là sự im lặng chết chóc từ bên trong căn nhà.”
“Sự im lặng đáng sợ từ bên trong khiến lồng ngực cô như bị bóp nghẹt. Đúng lúc cô định đập cửa lần nữa, người hàng xóm vội níu tay cô lại.
“”Cô ơi, bình tĩnh! Cửa không có khóa đâu, chỉ khép hờ thôi. Bác gái yếu quá, chắc không ra cài chốt được.””
Lời nói của người hàng xóm như một luồng điện giật. Cô sững người, bàn tay đang giơ lên giữa không trung khựng lại. Cô từ từ hạ tay xuống, run rẩy đẩy nhẹ vào cánh cửa gỗ.
Cánh cửa kẽo kẹt mở ra một cách nặng nề. Một mùi dầu gió nồng nặc, quen thuộc đến xé lòng, xộc thẳng vào mũi cô. Căn phòng bên trong tối và ẩm thấp, chỉ có một chút ánh sáng lờ mờ lọt qua khe cửa.
Và rồi cô nhìn thấy. Mẹ chồng cô đang nằm co ro trên chiếc giường tre cũ kỹ ọp ẹp ở góc phòng. Tấm chăn mỏng đắp hờ hững trên người bà không che hết được thân hình gầy guộc. Gương mặt bà xanh xao, hai má hóp lại, đôi môi khô nứt. Hơi thở bà yếu ớt, phập phồng.
Trái tim cô như ngừng đập. Cảnh tượng trước mắt còn đau đớn hơn vạn lần những gì cô đã tưởng tượng.
Tiếng động từ cửa dường như đã đánh thức mẹ chồng cô. Đôi mắt bà nặng nề mở ra. Thấy cô, một nét ngạc nhiên thoáng qua trên gương mặt hốc hác của bà. Bà gắng gượng chống tay, cố ngồi dậy nhưng cả người run lên rồi lại đổ vật xuống, bất lực. Ánh mắt bà nhìn cô, không phải oán giận, không phải trách móc, mà là một nỗi buồn bã sâu thẳm.
Giọng bà khàn đặc, yếu ớt vang lên, vỡ tan trong không khí tĩnh lặng.
“”Sao… sao con lại về đây?””
Câu hỏi nhẹ như một tiếng thở dài nhưng lại như ngàn vạn mũi dao đâm vào tim cô. Sức lực cuối cùng của cô cũng tan biến. Đứa bé trên tay cô bỗng cựa mình, tiếng oe oe khe khẽ như một lời tố cáo. Đầu gối cô mềm nhũn, cô khuỵu xuống bên mép giường, nước mắt lã chã rơi xuống nền đất lạnh.
“”Mẹ…””
Cô nức nở, cổ họng nghẹn đắng, không thể thốt ra một lời trọn vẹn. Cô chỉ biết đưa tay nắm lấy bàn tay gầy guộc, lạnh ngắt của mẹ chồng, cảm nhận từng đốt xương xẩu nổi lên dưới làn da nhăn nheo.
“”Con… con xin lỗi… Mẹ ơi…””
Mẹ chồng cô không nói gì thêm. Bà chỉ lặng lẽ nhìn cô, rồi đôi mắt mệt mỏi từ từ khép lại, như thể chỉ riêng việc nhìn thấy cô thôi cũng đã rút cạn hết chút sức lực cuối cùng của bà.”
“Sự im lặng của mẹ chồng, đôi mắt nhắm nghiền của bà như một bản án cuối cùng giáng xuống đầu cô. Một nỗi sợ hãi tột độ bóp nghẹt trái tim cô. Bà không muốn nhìn cô nữa. Bà sẽ không bao giờ tha thứ cho cô.
“”Không! Mẹ! Mẹ ơi, mẹ mở mắt ra nhìn con đi!”” cô hoảng loạn lay nhẹ cánh tay gầy guộc của bà. “”Mẹ mắng con đi, mẹ đánh con cũng được, nhưng xin mẹ đừng im lặng như thế!””
Những giọt nước mắt nóng hổi của cô rơi xuống mu bàn tay nhăn nheo, lạnh ngắt của mẹ chồng. Chính lúc này, cô mới thực sự cảm nhận được nỗi đau của bà không chỉ ở thể xác, mà còn ở trong tim.
“”Con sai rồi! Con là đứa con dâu bất hiếu, là một kẻ vô ơn!”” cô gào lên trong nức nở, những lời lẽ mà cô đã từng khinh miệt giờ đây như hàng ngàn mũi kim đâm vào chính lồng ngực mình. “”Con đã tìm thấy cái phong bì dưới nệm rồi mẹ ạ. Con đã biết tất cả rồi. Tại sao mẹ không nói với con? Tại sao mẹ lại chịu đựng một mình như vậy?””
Lời thú tội vỡ vụn, không thành câu cú trọn vẹn. Cô úp mặt vào bàn tay bà, cơ thể run lên bần bật. Cô không dám nhìn thẳng vào mặt bà nữa. Cô xấu hổ, cô tội lỗi, cô chỉ muốn biến mất khỏi thế gian này.
Một giọt nước mắt ấm áp khác bỗng lăn dài từ khóe mắt mẹ chồng, chảy xuống gò má hốc hác của bà. Bà khẽ lắc đầu, một cái lắc đầu yếu ớt nhưng lại chứa đựng sự bao dung vô hạn. Đôi môi khô khốc của bà mấp máy, cố gắng phát ra âm thanh.
“”Đừng… khóc…””
Giọng bà khàn đặc, nhỏ đến mức gần như không thể nghe thấy, nhưng lại vang vọng trong tâm trí cô. Bàn tay gầy guộc của bà khẽ cử động, cố gắng vỗ nhẹ lên tay cô như một lời an ủi.
Cử chỉ đó đã phá vỡ hoàn toàn bức tường phòng ngự cuối cùng trong lòng cô. Cô oà khóc nức nở như một đứa trẻ. Tiếng khóc của cô xen lẫn tiếng oe oe của đứa bé trên tay, tạo thành một bản hợp xướng của sự hối hận và nỗi đau trong căn phòng nhỏ tăm tối.
Mẹ chồng cô rơm rớm nước mắt, bà nhìn đứa cháu nội đang cựa mình trong vòng tay cô, rồi lại nhìn cô con dâu đang quỳ sụp dưới chân mình. Một nỗi xót xa vô tận ánh lên trong đôi mắt mệt mỏi của bà. Bà không hề oán giận, chỉ có thương cảm.
“”Con… về là… tốt rồi…”” bà thều thào, rồi lại mệt mỏi nhắm mắt lại. Dường như chỉ nói vài từ đó thôi cũng đã rút cạn hết chút sức lực cuối cùng của bà.”
“Lời bà thều thào yếu ớt nhưng lại như một tiếng sét đánh ngang tai, khiến cô sững sờ, chết lặng. Cô vội vàng dỗ cho đứa bé nín khóc, sợ rằng tiếng oe oe của nó sẽ làm phiền đến mẹ, sẽ làm bà không nói nữa. Cả căn phòng chìm vào một sự im lặng đặc quánh, chỉ còn lại tiếng thở nặng nhọc của mẹ chồng và nhịp tim đang đập loạn xạ của chính cô.
Đôi mắt mệt mỏi của mẹ chồng lại hé mở, nhìn cô, một cái nhìn xuyên thấu, không còn là sự giận dữ hay oán trách, mà là một nỗi buồn sâu thẳm.
“”Mẹ… mẹ biết…”” Giọng bà lại vang lên, đứt quãng giữa những hơi thở khó khăn. “”Mẹ biết… con không ưa bà già này… Ngay từ đầu, mẹ đã biết…””
Cô lắc đầu nguầy nguậy, nước mắt lại trào ra nhưng lần này cô không dám khóc thành tiếng. Cổ họng cô nghẹn đắng, không thể thốt ra một lời nào để chối cãi. Vì bà nói đúng. Cô đã từng không ưa bà, đã từng coi thường bà.
“”Chuyện… chuyện 30 triệu…”” Bà ho một tràng, lồng ngực gầy guộc phập phồng dữ dội. Cô hoảng hốt định đỡ bà dậy nhưng bà đã xua tay. Sau khi lấy lại chút hơi sức, bà nói tiếp, giọng yếu hơn trước. “”…chỉ là một phép thử… một phép thử vụng về của mẹ thôi.””
Một phép thử? Trái tim cô như bị ai đó bóp nghẹt. Cô nhìn bà, không thể tin vào những gì mình vừa nghe. Tất cả sự khinh miệt, những lời lẽ cay độc, sự tính toán thiệt hơn của cô… tất cả chỉ để đáp lại một phép thử vụng về của một người mẹ hay sao?
“”Mẹ chỉ muốn biết…”” Giọng bà run run, chứa đầy sự tự ti và tổn thương. “”…mẹ chỉ muốn biết… con có thực sự cần mẹ hay không… hay… hay chỉ coi mẹ là người giúp việc không công…””
Nói đến đây, một giọt nước mắt lăn dài trên gò má hốc hác của bà. Đó là giọt nước mắt của sự tủi thân, của nỗi sợ hãi đã bị dồn nén quá lâu.
“”Mẹ sợ… Mẹ sợ lắm con ạ…”” Bà nhìn xa xăm, đôi mắt mờ đi vì nước. “”Mẹ sợ con coi thường mẹ nghèo, không có kiến thức… không xứng đáng để chăm sóc cháu nội của mẹ…””
Từng lời, từng chữ của bà như hàng ngàn mũi kim đâm thẳng vào nơi sâu nhất trong tâm hồn cô. Sự thật trần trụi và đau đớn đến mức khiến cô không thở nổi. Hoá ra, phía sau vẻ ngoài đòi hỏi vô lý ấy lại là một trái tim tan nát vì mặc cảm, một nỗi lo sợ bị con cháu coi thường. Cô đã dùng sự kiêu ngạo của mình để chà đạp lên nỗi sợ hãi thiêng liêng và tội nghiệp ấy.
Cô không còn khóc được nữa. Nỗi ân hận quá lớn đã chặn đứng mọi giọt nước mắt. Cô chỉ biết quỳ đó, nhìn người mẹ chồng gầy guộc trên giường, và cảm thấy mình là kẻ tội đồ không bao giờ có thể được tha thứ.”
“Cơn chấn động qua đi, để lại một khoảng trống tê dại trong lồng ngực cô. Nhưng rồi, từ trong đống tro tàn của sự ân hận, một ngọn lửa khác bùng lên – ngọn lửa của quyết tâm. Cô không thể cứ quỳ ở đây gặm nhấm tội lỗi của mình. Cô phải làm gì đó.
Cô đứng dậy, động tác dứt khoát đến mức chính cô cũng ngạc nhiên. Cô lau khô những giọt nước mắt vô dụng trên má, nhìn thẳng vào người mẹ chồng đang yếu ớt trên giường.
“”Mẹ, mẹ nghỉ đi. Mọi chuyện cứ để con lo.”” Giọng cô khàn đặc nhưng rành rọt, không còn chút do dự nào.
Đôi mắt mệt mỏi của mẹ chồng mở to hơn một chút, có lẽ bà không hiểu cô đang nói gì. Cô không giải thích thêm. Cô quay người, bước tới mép giường, bàn tay run run sờ xuống dưới tấm nệm cũ. Chiếc phong bì mỏng dẹp vẫn nằm im ở đó. Cô rút nó ra. Bên trong là ba triệu đồng, vẫn mới nguyên, không thiếu một tờ. Số tiền cô đã ném cho bà với tất cả sự khinh miệt, giờ đây lại trở thành vật chứng cho sự bao dung của bà và sự nhỏ nhen của cô.
Cầm chặt xấp tiền trong tay, cô cảm thấy nó nóng rực, như đang thiêu đốt lòng bàn tay và cả tâm can cô. Đây không phải là tiền của cô, đây là tiền của mẹ. Cô sẽ dùng chính số tiền này để chuộc lại lỗi lầm của mình.
Cô nhẹ nhàng thu dọn vài bộ quần áo cho mẹ chồng và cho mình, bế đứa bé đang say ngủ trên tay, rồi quay lại đỡ mẹ chồng dậy.
“”Mẹ, mình đi viện. Con đưa mẹ đi khám.””
Mẹ chồng hoảng hốt xua tay. “”Thôi thôi con, tốn kém lắm… Mẹ chỉ cảm xoàng thôi, nằm vài hôm là khỏi…””
“”Không được ạ.”” Cô cương quyết ngắt lời. “”Sức khỏe của mẹ là quan trọng nhất. Tiền nong tính sau. Mẹ không đi, con sẽ không về thành phố nữa, con sẽ ở đây mãi với mẹ.””
Lời nói như một lời đe dọa, nhưng lại chứa đầy sự quan tâm không thể chối từ. Mẹ chồng nhìn cô, nhìn đứa cháu nội đang ngủ ngon lành, rồi lặng lẽ gật đầu.
Tại bệnh viện huyện, cô chạy đôn chạy đáo lo mọi thủ tục. Cô dùng chính những đồng tiền trong chiếc phong bì ấy để đóng viện phí, mua thuốc. Cô không để mẹ chồng phải lo lắng bất cứ điều gì. Sau khi bác sĩ chẩn đoán bà chỉ bị suy nhược cơ thể do lao lực và lo nghĩ quá độ, kê đơn thuốc bổ và dặn dò nghỉ ngơi, cô mới thở phào nhẹ nhõm.
Trở về nhà, cô không một phút ngơi tay. Cô ra chợ, lựa những con cá tươi nhất, miếng thịt bò ngon nhất, những loại rau củ bổ dưỡng nhất. Căn bếp nhỏ lạnh lẽo bao ngày bỗng ấm sực lên mùi cháo gà, mùi canh hầm thuốc bắc.
Cô tự tay nấu từng bữa ăn, nếm đi nếm lại cho vừa miệng, rồi kiên nhẫn đút cho mẹ chồng từng thìa. Bà ăn được một thìa, cô mừng rỡ như thể chính mình được ăn sơn hào hải vị. Cô giặt giũ toàn bộ chăn màn, quần áo, tự tay vò sạch những vết bẩn trên tấm ga giường mà trước đây cô chưa từng để mắt tới. Tối đến, sau khi dỗ con ngủ, cô lại sang phòng xoa bóp tay chân cho mẹ, kể cho bà nghe những chuyện vui về đứa cháu nội.
Mẹ chồng từ sự ngỡ ngàng, bối rối ban đầu, dần dần im lặng quan sát. Bà nhìn bóng lưng con dâu tất bật trong bếp, nhìn đôi tay cô thoăn thoắt giặt giũ bên giếng nước, nhìn sự dịu dàng của cô khi chăm sóc bà. Ánh mắt bà không còn vẻ dò xét hay sợ hãi, thay vào đó là sự ngỡ ngàng, rồi dần dần chuyển thành một sự ấm áp, một thứ tình cảm mà đã từ rất lâu rồi bà không dám nghĩ tới.”
“Những ngày sau đó, căn nhà nhỏ ở cuối xóm trở thành một sân khấu im lặng mà cả làng đều dõi theo. Ban đầu, là những cái liếc mắt tò mò qua hàng rào dâm bụt. Bà Tám hàng xóm, nổi tiếng nhiều chuyện, mỗi sáng quét sân đều cố tình nán lại lâu hơn, tai vểnh lên như ra-đa để dò xét.
“”Tôi nói rồi, diễn kịch thôi,”” bà Tám bĩu môi, nói với bà Tư đang phơi quần áo bên kia hàng rào. “”Gái thành phố quen sung sướng, về đây được ba bữa là khóc thét đòi đi cho xem.””
Bà Tư gật gù phụ họa, mắt không rời bóng cô con dâu đang loay hoay bên giếng nước. “”Nhìn cái cách nó xách nước xem, lóng ngóng như gà mắc tóc. Chắc đang ấm ức trong lòng lắm, chẳng qua phải giả vờ hiếu thảo thôi.””
Thế nhưng, một ngày, rồi hai ngày, rồi cả một tuần trôi qua, vở kịch mà họ mong chờ chẳng có dấu hiệu hạ màn. Ngược lại, nó càng lúc càng chân thực đến mức khiến họ phải sững sờ.
Họ thấy cô con dâu thành phố, người mà họ từng hình dung chỉ biết son phấn và váy áo, giờ đây lại đang cặm cụi giặt cả một chậu tã lót cho con, rồi lại đến chậu quần áo cho mẹ chồng. Đôi bàn tay trắng nõn ngày nào giờ đã ửng đỏ vì ngâm nước giếng lạnh. Họ thấy cô bế đứa bé trên tay, tay kia cầm cái vá, kiên nhẫn thổi từng muỗng cháo rồi cẩn thận đưa lên miệng mẹ chồng đang ngồi tựa cửa sổ. Ánh mắt cô không có sự bực dọc hay oán hận, chỉ có sự tập trung và lo lắng.
Buổi trưa, khi nắng chang chang, người ta lại thấy cô đội nón ra mảnh vườn nhỏ sau nhà, nhổ cỏ, bắt sâu cho mấy luống rau. Chiếc áo sơ mi hàng hiệu giờ lấm lem đất cát. Mồ hôi làm bết những lọn tóc vào thái dương, nhưng cô dường như không để ý.
Những lời xì xầm thưa dần, thay vào đó là những cái nhìn ái ngại và những tiếng thở dài. Bà Tám không còn bĩu môi nữa. Bà đứng lặng nhìn cô gái trẻ thoăn thoắt làm mọi việc, từ việc nhà đến việc đồng áng, chăm con nhỏ rồi lại chăm người già, không một lời than vãn. Trong thâm tâm, bà Tám tự hỏi, con gái ruột của mình liệu có làm được như thế không.
Một buổi chiều, thấy cô con dâu đang loay hoay nhóm bếp, khói bốc lên cay xè cả mắt, bà Tám không cầm lòng được nữa. Bà tất tả chạy về nhà, xách một rổ khoai lang mới luộc còn nóng hổi sang.
“”Này… này cô,”” bà Tám ngập ngừng gọi ở cổng.
Cô gái ngẩng lên, đôi mắt đỏ hoe vì khói bếp có chút ngạc nhiên. Cô lau vội tay vào vạt áo rồi bước ra. “”Dạ, bác gọi cháu ạ?””
Bà Tám dúi rổ khoai vào tay cô, mặt hơi đỏ lên vì ngượng. “”Bác… bác mới luộc mớ khoai. Thơm lắm. Cho mẹ con cháu ăn lót dạ. Thấy cháu vất vả quá.””
Cô sững người một lúc. Sự quan tâm đột ngột này khiến sống mũi cô cay cay. Đây là lần đầu tiên, sau tất cả những ánh mắt dò xét, có người chìa tay ra với cô. “”Cháu… cháu cảm ơn bác nhiều.”” Giọng cô nghẹn lại.
Bà Tám xua tay. “”Có gì đâu. Thôi, vào nghỉ đi một tí đi. Người chứ có phải sắt đá đâu.””
Từ hôm đó, cánh cổng nhà cô không còn im lìm nữa. Bà Tư mang cho mớ rau muống mới hái. Chú Năm nhà bên cạnh sang sửa lại giúp cái then cửa bị hỏng. Không khí lạnh lẽo, căng thẳng bao trùm căn nhà bấy lâu nay dần được thay thế bằng những lời hỏi thăm chân tình, những món quà quê giản dị. Những người hàng xóm, từ những khán giả phán xét, đã trở thành những người đồng cảm. Họ không chỉ cảm phục cô con dâu, mà còn bắt đầu cảm thấy thương cho người mẹ chồng có phúc mà không biết hưởng.
Bên trong nhà, người mẹ chồng nằm trên giường, nghe rõ mồn một những tiếng nói cười ngoài sân. Bà nhìn bóng con dâu đang nhận mớ trứng gà từ một người hàng xóm khác, miệng tươi cười cảm ơn. Lần đầu tiên sau chuỗi ngày dài u uất, một nụ cười thật sự, nhẹ nhõm và ấm áp, nở trên đôi môi khô nứt của bà.”
“Nụ cười đó không chỉ là một cái nhếch môi thoáng qua. Nó giống như tia nắng đầu tiên xuyên qua đám mây u ám, ở lại trên gương mặt hốc hác của người mẹ chồng, thắp lên một sinh khí lạ thường. Tấm lòng của những người hàng xóm dường như đã trở thành liều thuốc hữu hiệu nhất, còn hơn cả những thang thuốc bắc mà cô con dâu sắc mỗi ngày.
Từ hôm đó, bà không còn nằm im lìm quay mặt vào tường nữa. Bà bắt đầu ăn uống. Ban đầu là vài muỗng cháo loãng, rồi dần dần là cả một bát cháo đặc ninh nhừ với thịt và rau. Có lần, khi cô con dâu đang kiên nhẫn đút cho bà, bà khẽ đưa bàn tay gầy guộc ra, giọng yếu ớt nhưng rõ ràng.
“”Để… để mẹ tự thử xem.””
Cô sững lại một giây rồi vội vàng gật đầu, đặt chiếc bát vào lòng bàn tay bà. Bàn tay ấy run rẩy, muỗng cháo sánh ra ngoài mấy giọt, nhưng cuối cùng cũng đưa được lên miệng. Bà nhai chậm rãi, ánh mắt không còn vô hồn mà ánh lên một niềm vui nho nhỏ.
Rồi một buổi sáng, khi cô bế con vào phòng, cô bất ngờ thấy mẹ chồng đã tự mình ngồi dậy được, lưng tựa vào mấy chiếc gối cô đã xếp sẵn. Thấy cô, bà không quay đi mà khẽ gọi.
“”Lại đây.””
Cô bước lại gần, trong lòng có một cảm giác kỳ lạ. Đứa bé trên tay cô oe oe đòi mẹ. Ánh mắt người mẹ chồng dán vào đứa cháu nội, một sự khao khát hiện lên rõ rệt.
“”Nó… nó nặng bao nhiêu cân rồi?”” Bà hỏi, giọng vẫn còn chút khó nhọc.
“”Dạ, trộm vía cũng bụ bẫm lắm mẹ ạ. Bác Tám cứ bảo trông nó giống bố nó y đúc.”” Cô đáp, cố giữ cho giọng mình tự nhiên nhất có thể.
Bà khẽ gật đầu, đôi môi khô khốc mấp máy. Sau một hồi ngập ngừng, bà nhìn thẳng vào mắt cô, giọng run run:
“”Con… cho mẹ bế nó một lát được không?””
Lời đề nghị khiến cô khựng lại. Một thoáng do dự lướt qua trong đầu, nhưng khi nhìn vào đôi mắt già nua, mệt mỏi nhưng đầy tha thiết của bà, cô không thể từ chối. Cô cẩn thận đặt đứa bé vào vòng tay gầy guộc của bà.
Khoảnh khắc làn da mềm mại của đứa trẻ chạm vào người, cả cơ thể bà dường như được tiếp thêm một nguồn năng lượng. Bà cúi xuống, hít hà mùi sữa thơm trên đầu đứa cháu. Đứa bé không khóc, ngược lại còn khua đôi tay nhỏ xíu, chạm vào má bà.
Và rồi, một âm thanh mà cô chưa bao giờ nghĩ mình sẽ được nghe đã vang lên. Tiếng cười. Không phải tiếng cười khẩy mỉa mai, không phải nụ cười gượng gạo, mà là một tràng cười thật sự, rộn rã và trong trẻo.
“”Ôi chao, thằng cháu nội của bà! Trông cái mặt ghét chưa này!””
Bà vừa nói vừa nựng yêu lên má đứa bé, tiếng cười giòn tan lấp đầy cả căn phòng. Đứa bé cũng thích thú, cười khanh khách theo.
Cô đứng đó, lặng người nhìn cảnh tượng trước mắt. Bà đang cười. Mẹ chồng cô, người đàn bà luôn cau có và khắc nghiệt, đang cười một nụ cười hạnh phúc đến thế. Nụ cười ấy xóa nhòa đi những nếp nhăn cay đắng, chỉ còn lại niềm vui thuần khiết của một người bà. Lần đầu tiên, cô thấy được nụ cười thật sự trên môi mẹ. Khối đá đè nặng trong lòng cô bấy lâu nay dường như cũng bắt đầu tan chảy.”
“Khoảnh khắc ấy, thời gian như ngưng lại. Tiếng cười của bà, tiếng bi bô của cháu, và sự ngỡ ngàng của cô con dâu tạo thành một bức tranh ấm áp lạ thường, một bức tranh mà cô chưa bao giờ dám mơ tới. Cô không biết rằng, ở ngoài cửa, một đôi mắt đã chứng kiến tất cả.
Chuyến bay đêm dài mệt mỏi, nhưng người chồng không về nhà ở thành phố. Lòng anh như lửa đốt. Những cuộc điện thoại đứt quãng, những lời kể không đầu không cuối của vợ về mâu thuẫn với mẹ khiến anh đứng ngồi không yên. Anh quyết định bắt xe về thẳng quê ngay khi máy bay vừa hạ cánh, chiếc vali còn nguyên tem hành lý được anh kéo theo sau.
Anh định cất tiếng gọi thật to, nhưng khi vừa đẩy nhẹ cánh cửa gỗ đã hé sẵn, âm thanh đầu tiên anh nghe được lại là tiếng cười trong trẻo của mẹ mình. Anh khựng lại. Tiếng cười ấy, đã bao lâu rồi anh không được nghe?
Anh hé mắt nhìn vào trong. Và rồi, cả cơ thể anh đông cứng lại.
Vợ anh đang ngồi bên giường, tay cầm bát cháo, kiên nhẫn đưa từng thìa nhỏ lên miệng mẹ. Mẹ anh, người mà anh hình dung đang tiều tụy trong nỗi oán hận, lại đang tựa lưng vào gối, nét mặt rạng rỡ. Và điều khiến anh choáng váng nhất, là trong lòng bà, đứa con trai bé bỏng của anh đang ngồi chễm chệ, cái miệng nhỏ xinh bi bô những âm thanh vô nghĩa, bàn tay bụ bẫm thỉnh thoảng lại vỗ vỗ lên cánh tay gầy của bà.
Đó là một cảnh tượng bình yên đến không tưởng. Một cảnh tượng hoàn toàn trái ngược với những gì anh đã lo sợ, đã mường tượng suốt quãng đường về. Không có cãi vã. Không có nước mắt. Chỉ có tình thân, sự chăm sóc và tiếng cười của ba thế hệ.
Người chồng lặng lẽ đứng nép mình bên cánh cửa, chiếc vali tuột khỏi tay rơi xuống nền đất không một tiếng động. Anh không dám bước vào, sợ rằng sự xuất hiện của mình sẽ phá vỡ khoảnh khắc thiêng liêng ấy. Cổ họng anh nghẹn lại, sống mũi cay xè. Những lo lắng, những giận hờn, những định kiến trong lòng anh bỗng chốc tan biến như bọt biển. Thay vào đó là một sự xúc động dâng lên mãnh liệt, khiến đôi mắt anh đỏ hoe, ngấn lệ. Anh đã sai. Có lẽ tất cả mọi người đều đã có những góc khuất mà anh chưa từng thấu hiểu. Anh chỉ đứng đó, lặng lẽ nuốt nước mắt vào trong, tham lam thu trọn hình ảnh gia đình mình vào tầm mắt.”
“Người chồng hít một hơi thật sâu, cố nén lại cơn xúc động đang chực trào ra nơi khóe mắt. Anh biết mình không thể đứng ngoài mãi được. Anh đẩy nhẹ cánh cửa, tiếng kẽo kẹt khô khốc vang lên, cắt đứt không gian ấm áp bên trong.
Nhân vật ‘tôi’ giật mình quay lại. Mẹ chồng cô cũng ngước lên, đôi tay gầy guộc vô thức siết nhẹ lấy tấm chăn mỏng. Cả hai đều sững sờ khi thấy anh đứng lù lù ở cửa, trên người vẫn còn nguyên bộ quần áo công sở nhàu nhĩ sau chuyến bay, bên cạnh là chiếc vali to sụ.
“”Anh… sao anh lại về đây?”” – cô lắp bắp, vội vàng đứng dậy.
Người chồng không trả lời ngay. Anh bước vào, ánh mắt vẫn còn đỏ hoe lướt qua vợ, qua đứa con trai đang ngơ ngác nhìn mình, rồi dừng lại thật lâu trên gương mặt của mẹ. Anh thấy sự bối rối, sự lo sợ thoáng qua trong mắt bà. Anh biết mẹ đang nghĩ gì. Bà sợ sự xuất hiện của anh sẽ lại khơi mào cho một cuộc cãi vã mới, sẽ phá tan khoảnh khắc bình yên ngắn ngủi này.
Cổ họng anh nghẹn lại. Anh bước tới gần giường, giọng nói khàn đi vì xúc động: “”Con về rồi đây mẹ.””
Khoảnh khắc bốn mắt của hai vợ chồng chạm nhau, cô biết anh đã hiểu. Không cần một lời giải thích nào nữa. Chính là lúc này.
Không một chút do dự, cô quay sang, nhẹ nhàng nắm lấy bàn tay xương xẩu của mẹ chồng. Cái nắm tay thật chặt, truyền đi tất cả sự chân thành và hối lỗi. Cô nhìn thẳng vào mắt bà, giọng nói trong veo và quả quyết, vang lên rõ ràng trước sự chứng kiến của chồng:
“”Mẹ, bệnh của mẹ chưa khỏi hẳn, nhà mình trên thành phố cũng neo người. Mẹ về ở hẳn với vợ chồng con nhé!””
Lời đề nghị bất ngờ khiến không gian như đông cứng lại. Người chồng sững sờ. Lời đề nghị này, phát ra từ chính miệng người vợ mà anh từng nghĩ rằng căm ghét mẹ mình, còn hơn cả ngàn vạn lời giải thích.
Mẹ chồng cô thì hoàn toàn ngỡ ngàng. Bà nhìn cô con dâu, rồi lại nhìn sang cậu con trai đang đứng lặng yên với đôi mắt ngấn nước. Bà thấy trong ánh mắt con dâu không còn sự lạnh lùng, chỉ có sự tha thiết. Bà thấy trong ánh mắt con trai là sự đồng thuận và yêu thương.
Bà không nói được lời nào. Đôi môi mấp máy, rồi bà bật khóc. Nhưng đó không phải là những giọt nước mắt của tủi hờn, mà là của hạnh phúc vỡ òa. Bà siết nhẹ tay con dâu, gật đầu lia lịa trong tiếng nấc nghẹn ngào. Trong căn nhà nhỏ ở quê, ba con người, ba thế hệ, cuối cùng đã tìm thấy sự bình yên thực sự. Chiếc vali vẫn nằm im lìm ở góc cửa, như một chứng nhân câm lặng cho sự đoàn tụ đầy bất ngờ và xúc động này.”
“Người chồng bước tới, đặt một tay lên vai mẹ, tay kia nắm lấy tay vợ, giọng anh run run nhưng kiên định.
“”Vâng, mẹ về ở với chúng con. Nhà mình sẽ không bao giờ xa nhau nữa.””
Câu nói của anh như một lời cam kết cuối cùng, đóng lại quá khứ đầy hiểu lầm. Chẳng ai bảo ai, cả ba người bắt đầu thu dọn. Chiếc vali to sụ của người chồng còn chưa được mở ra thì đã có thêm những túi đồ khác được xếp vào xe. Đó là vài bộ quần áo cũ kỹ của mẹ, chiếc khăn len bà hay quàng những ngày trở gió, và cả tấm ảnh thờ của bố chồng được nhân vật ‘tôi’ cẩn thận bọc lại bằng một tấm vải lụa.
Trên chuyến xe trở về thành phố, không khí không còn ngột ngạt như lần cô một mình lái xe về đây tìm mẹ. Tiếng nhạc dịu nhẹ, tiếng đứa bé bi bô ê a trong ghế an toàn, và hình ảnh mẹ chồng lặng lẽ nhìn qua cửa sổ, ngắm nhìn những mái nhà, những cánh đồng lúa đang lùi dần về phía sau. Bà đang rời xa nơi mình đã gắn bó cả cuộc đời, nhưng trong lòng lại không hề có sự bi lụy, chỉ có một cảm giác bình yên đến lạ.
Cánh cửa căn nhà trên thành phố bật mở. Lần này, không còn cảm giác nặng nề của một nơi chỉ để trọ, để làm nghĩa vụ. Nhân vật ‘tôi’ mỉm cười, quay lại nắm lấy bàn tay gầy của mẹ, giọng ấm áp.
“”Mẹ, mình vào nhà thôi ạ.””
Cô dẫn bà vào căn phòng bà từng ở. Nó đã được dọn dẹp lại hoàn toàn. Chiếc giường được thay bộ ga mới màu trang nhã, trên bàn có một lọ hoa cúc nhỏ, và bên cửa sổ là một chiếc ghế bành êm ái để bà có thể ngồi đọc sách, ngắm cảnh. Mọi thứ đều toát lên sự chuẩn bị chu đáo và trân trọng. Mẹ chồng cô sững người, bà đưa tay run run chạm nhẹ vào cánh hoa cúc, khoé mắt lại cay cay.
“”Con… con làm tất cả những thứ này khi nào?””
“”Con dọn từ hôm qua. Con nghĩ mẹ sẽ thích.”” – Cô đáp nhẹ bẫng, như thể đó là việc hiển nhiên nhất trên đời.
Buổi tối hôm đó, căn nhà lần đầu tiên vang lên tiếng cười nói rộn rã của cả ba thế hệ. Trong phòng khách, người chồng đang nằm sõng soài trên sàn chơi trò máy bay với con trai. Đứa bé cười khanh khách, đôi chân nhỏ đạp loạn xạ trong không trung. Ngồi trên sofa, mẹ chồng cô say sưa nhìn cháu, nụ cười hiền hậu không lúc nào tắt trên môi.
Nhân vật ‘tôi’ bưng một đĩa hoa quả đã gọt sẵn ra, bước tới ngồi cạnh mẹ chồng, tự tay xiên một miếng táo đưa cho bà.
“”Mẹ, mẹ ăn chút hoa quả cho mát ạ.””
Bà xua tay theo thói quen. “”Thôi, mẹ không ăn đâu, các con ăn đi.””
Cô vẫn kiên nhẫn, đưa miếng táo đến gần hơn. “”Mẹ ăn một miếng cho con vui. Từ giờ mẹ phải giữ gìn sức khỏe, không được bỏ bữa, còn chơi với cháu chứ ạ.””
Lời nói của cô không còn là sự khách sáo, mà là sự quan tâm chân thành từ tận đáy lòng. Mẹ chồng cô ngước lên nhìn con dâu, rồi bà khẽ gật đầu, đón lấy miếng táo. Vị ngọt thanh của quả táo lan toả trong miệng, nhưng vị ngọt trong lòng bà còn hơn thế gấp vạn lần.
Người chồng nhìn cảnh tượng ấy, trái tim anh ấm lại. Mọi bão giông dường như đã lùi lại phía sau. Anh bước tới, vòng tay ôm lấy cả vợ và mẹ. Đứa bé trong lòng bà ngoại cũng khua tay chân, reo lên vui sướng. Tiếng cười trong trẻo của nó vang vọng khắp căn nhà, xóa tan đi tất cả những u ám của ngày cũ, báo hiệu một khởi đầu mới, một hạnh phúc vẹn tròn thực sự.”
“Những ngày sau đó, căn nhà nhỏ không lúc nào vắng tiếng cười. Cuộc sống trôi đi trong một nhịp điệu bình yên và ấm áp mà trước đây, nhân vật ‘tôi’ chưa bao giờ dám mơ tới. Buổi sáng, cô và chồng đi làm, mẹ chồng ở nhà chăm cháu, chiều về đã thấy mâm cơm nóng hổi bà nấu sẵn. Những món ăn dân dã quê mùa nhưng lại chứa đựng tất cả sự quan tâm, chăm sóc.
Một buổi chiều cuối tuần, trong lúc dọn dẹp lại phòng ngủ của mình, tay cô vô tình chạm phải một chiếc phong bì mỏng dẹp nằm trong góc sâu của ngăn kéo tủ. Đó chính là chiếc phong bì cô đã tìm thấy dưới tấm nệm của mẹ, cùng với mảnh giấy ghi vội dòng chữ nguệch ngoạc. Cầm nó trên tay, ký ức về chuỗi ngày căng thẳng, về sự nghi ngờ và nỗi đau lại ùa về, rõ mồn một như mới hôm qua. Cảm giác nhói lên trong lồng ngực, nhưng lần này không phải là sự tức giận, mà là một nỗi xót xa và ân hận sâu sắc.
Cô lặng lẽ mở ngăn tủ dưới cùng, lấy ra một chiếc hộp gỗ nhỏ mà cô vẫn dùng để cất giữ những món đồ kỷ niệm. Cô nhìn chiếc phong bì, rồi nhìn mảnh giấy đã nhàu đi đôi chút. Đây chính là khởi nguồn của tất cả sóng gió, là phép thử cay đắng nhất mà cuộc đời dành cho cô và mẹ. Nhưng cũng chính nhờ nó, cô mới nhận ra được điều gì là quý giá nhất.
Nhẹ nhàng, cô đặt chiếc phong bì và mảnh giấy vào trong hộp. Cô không vứt nó đi. Cô muốn giữ lại, không phải để gặm nhấm nỗi đau, mà để tự nhắc nhở bản thân. Mỗi khi nhìn thấy chiếc hộp này, cô sẽ nhớ về bài học 30 triệu. Một bài học về việc đừng vội vàng phán xét, đừng để những con số vô tri che mờ đi tình cảm con người. Một bài học rằng giá trị của tình thân không bao giờ có thể đong đếm bằng tiền bạc, và sự thấu hiểu, lòng bao dung mới chính là chìa khóa của một hạnh phúc bền vững. Cô đóng nắp hộp lại, một cảm giác thanh thản lan tỏa trong tâm hồn. Quá khứ đã được cất đi, không phải để lãng quên, mà để trở thành một phần hành trang quý giá cho tương lai.
Từ ngoài phòng khách, tiếng cười khúc khích của con trai cô vang lên, xen lẫn giọng nói hiền từ của bà nội đang chơi đùa cùng cháu. “”Nào, máy bay của bà bay đâu nào? Úi chà, bay vào lòng bà đây này!”” Cô mỉm cười, một nụ cười thật sự bình yên. Phép thử 30 triệu cay đắng ấy đã kết thúc, và phần thưởng cô nhận được là một gia đình trọn vẹn. Đó là một bài học vô giá.
—
Thời gian cứ thế lặng lẽ trôi, xóa nhòa đi những vết xước trong quá khứ và bồi đắp thêm yêu thương cho hiện tại. Căn nhà giờ đây đã thực sự trở thành một tổ ấm, nơi ba thế hệ cùng nhau sẻ chia mọi vui buồn. Không còn những bữa cơm gượng gạo, không còn những ánh nhìn dò xét, chỉ còn lại sự quan tâm chân thành và những tiếng cười giòn tan. Nhân vật ‘tôi’ nhận ra rằng, hạnh phúc đôi khi không phải là những điều lớn lao, mà nó nằm ở những khoảnh khắc rất đỗi đời thường: là khi tan làm về thấy mẹ chồng đang lom khom trong bếp nấu món mình thích, là khi nhìn chồng kiên nhẫn dỗ con ăn, là khi cả nhà quây quần xem một bộ phim và cùng nhau bình luận rôm rả.
Chiếc hộp gỗ kỷ vật vẫn nằm yên trong góc tủ, nhưng cô không còn mở nó ra với sự dằn vặt. Nó đã trở thành một biểu tượng của sự trưởng thành. Cô học được cách nhìn mọi việc sâu sắc hơn, học được cách đặt mình vào vị trí của người khác để cảm thông. Mối quan hệ giữa cô và mẹ chồng không chỉ đơn thuần là trách nhiệm, mà đã trở thành một sự gắn kết thiêng liêng của tình thân, được vun đắp từ chính những hiểu lầm và sóng gió đã qua. Bà không chỉ là mẹ của chồng, mà còn là người mẹ thứ hai, người bà hiền hậu của con trai cô. Phép thử 30 triệu nghiệt ngã ngày nào, giờ nhìn lại, lại chính là chất xúc tác mạnh mẽ nhất đẩy họ xích lại gần nhau, phá bỏ bức tường vô hình của định kiến và sự xa cách. Bão giông đã qua, bầu trời trong lòng mỗi người lại trở nên quang đãng và bình yên đến lạ. Họ đã cùng nhau học được bài học đắt giá nhất: trong cuộc đời này, không có khối tài sản nào lớn hơn một gia đình hòa thuận, và không có sự đầu tư nào xứng đáng hơn việc vun trồng cho tình yêu thương và sự thấu hiểu.”