“Bà cụ già bị ba người con đùn đẩy nhau “không muốn nuôi” cho đến ngày bà m-/ất, di chúc được mở ra đứa nào cũng ti;/ếc đứt ruột khi 3 tỷ tiết kiệm của bà không để lại cho con mà để cho…

Bà Tư – go;/á bụa từ năm 50 t;/uổi – một mình nuôi ba người con trưởng thành: Toàn, Tín, Tùng.
Bà không học cao, chỉ buôn bán tạp hóa nhỏ. Suốt mấy chục năm, bà tằn tiện từng đồng, chẳng bao giờ tiêu xài cho bản thân.

Khi ngoài 80, bà Tư bắt đầu yếu, hay quên, hay tiểu đêm, chân run tay lẩy bẩy. Thay vì bàn nhau chăm sóc, ba người con bắt đầu cuộc chiến đùn đẩy:

Anh cả Toàn viện cớ: “”Nhà con chật, con cái còn nhỏ, mẹ ở với em út đi.””

Anh hai Tín bảo: “”Vợ con khó tính, mẹ về nhà anh Toàn hợp hơn.””

Út Tùng viện lý do đi công tác xa triền miên.

Cuối cùng, bà bị đưa đi viện dưỡng lão. Ngày tiễn bà, không ai khóc. Cả ba chỉ nghĩ:

“Già rồi, lẫn rồi, sống không bao lâu. Mà tiền bà có bao nhiêu đâu.”

Trong ba năm ở viện dưỡng lão, mỗi năm bà Tư được thăm… ba lần, vào dịp Tết.

Mỗi lần, ba anh em đến mang bánh, vài trăm ngàn, chụp hình đăng Facebook tỏ vẻ hiếu thảo, rồi lướt về thật nhanh.

Sau đó, Bà Tư mất vào một ngày mưa. Đám tan:/g đơn sơ, ba anh em về làm cho tròn nghĩa vụ.

Mãi đến ngày luật sư xuất hiện để công bố di chúc, họ mới bắt đầu thấy bất ngờ:

“Tôi – Nguyễn Thị Tư – hiện có khoản tiết kiệm 3 tỷ đồng tại ngân hàng X.
Số tiền này tôi không để lại cho ba người con ruột của tôi mà sẽ để lại toàn bộ số tiền đó cho… 👇👇”
“…khoản tiết kiệm 3 tỷ đồng tại ngân hàng X.”” Luật sư nói, giọng điềm tĩnh, hoàn toàn khác với sự tĩnh lặng đang bao trùm căn phòng.

Ba người con trai – Toàn, Tín, Tùng – ngồi đối diện. Ban đầu, họ chỉ hơi chú ý, nghĩ bụng chắc vài chục, cùng lắm trăm triệu là cùng. Bà Tư cả đời buôn thúng bán mẹt thì có bao nhiêu đâu.

Nhưng khi con số “”3 tỷ đồng”” vang lên, tất cả đều như bị điện giật.

“”Ba… ba tỷ?”” Toàn

lắp bắp.

Mắt Tín và Tùng lập tức sáng rỡ. Nụ cười mờ nhạt vừa tắt đi nhanh chóng nhường chỗ cho vẻ hớn hở khó che giấu. Họ nhìn nhau, ánh mắt giao tiếp không lời.

*Ba tỷ!* Đầu óc cả ba bắt đầu quay cuồng, nhảy số liên tục. Toàn nghĩ đến chiếc ô tô mới đã ao ước từ lâu. Tín hình dung ra chuyến du lịch xa hoa cho cả gia đình. Tùng thì đang tính toán xem số tiền đó đủ để anh đầu tư vào phi vụ bất động sản đang nhắm tới hay không.

Họ quên bẵng đi những năm tháng đùn đẩy, quên đi khuôn mặt già nua của mẹ trong viện dưỡng lão. Trước mắt họ giờ chỉ còn là con số “”3,000,000,000″” đầy hấp dẫn. Suy nghĩ duy nhất hiện hữu trong đầu mỗi người lúc này là: *Chia ba! Mỗi thằng được một tỷ! Quá hời!*

Luật sư khẽ dừng lại, quan sát phản ứng của họ. Vẻ mặt ông không biểu lộ cảm xúc gì, chỉ đơn thuần lật sang trang tiếp theo của bản di chúc.

“”Số tiền này tôi không để lại cho ba người con ruột của tôi mà sẽ để lại toàn bộ số tiền đó cho…”””
“…toàn bộ số tiền đó cho…””

Luật sư dừng lại. Ông không vội đọc tiếp. Đôi mắt ông lướt qua khuôn mặt của ba người đàn ông đang ngồi đối diện. Nụ cười tự mãn vẫn còn vương lại trên môi Toàn, Tín, Tùng sau khi nghe con số “”ba tỷ””. Họ vẫn đang đắm chìm trong viễn cảnh giàu sang bỗng chốc ập đến.

Rồi, Luật sư, bằng một giọng rõ ràng, rành mạch, nhưng đầy ẩn ý, nói tiếp, nhấn mạnh từng chữ:

“”…số tiền này **tôi không để lại cho ba người con ruột của tôi**…””

Câu nói như một gáo nước lạnh dội thẳng vào mặt cả ba. Nụ cười trên môi họ vụt tắt như ngọn đèn bị thổi gió. Toàn đang định ho nhẹ một tiếng ra vẻ đồng tình, thì cổ họng nghẹn lại. Tín, người đang nhếch mép đắc thắng, lập tức cứng đờ mặt. Tùng, người luôn tỏ ra bình tĩnh nhất, cũng không giấu nổi vẻ mặt sững sờ.

Họ nhìn chằm chằm vào Luật sư, rồi nhanh chóng nhìn nhau. Ánh mắt họ từ khó hiểu chuyển sang bồn chồn, rồi hoang mang tột độ.

*Không… không phải cho mình?* Toàn thầm nghĩ, đầu óc trống rỗng.
*Sao lại không phải cho con? Bà ấy chỉ có mỗi ba thằng con trai này thôi mà!* Tín không tin vào tai mình.
*Bà ấy nói cái gì vậy? Di chúc nhầm à? Hay là bà ấy điên rồi?* Tùng cố trấn tĩnh, nhưng mồ hôi bắt đầu túa ra.

Ba người đàn ông trưởng thành, từng hừng hực khí thế chia chác ba tỷ đồng, giờ đây ngồi im phăng phắc, mặt tái nhợt. Họ nhìn bản di chúc trong tay Luật sư như nhìn một bản án. Tim họ đập thình thịch, không còn vì sự phấn khích sắp giàu, mà vì nỗi sợ hãi và hụt hẫng tột cùng.

Luật sư bình thản lật sang trang tiếp theo, hoàn toàn phớt lờ vẻ mặt như vừa thấy ma của họ.”
“Luật sư tiếp tục đọc, giọng điệu vẫn bình thản như cũ, hoàn toàn không để tâm đến sự biến đổi trên khuôn mặt của ba anh em:

“”…số tiền này tôi không để lại cho ba người con ruột của tôi… mà sẽ để lại toàn bộ số tiền đó cho **Trung tâm nuôi dưỡng người già**…””

Câu nói kết thúc. Âm thanh vang vọng trong căn phòng tĩnh lặng. Ba người đàn ông ngồi đối diện, mắt tròn xoe, miệng há hốc như vừa nghe thấy chuyện động trời nhất cuộc đời. Khuôn mặt họ từ tái nhợt chuyển sang đỏ bừng vì tức giận và uất ức.

“”Cái gì?”” Toàn là người đầu tiên thốt lên, giọng lạc đi vì sốc.
“”Trung tâm nuôi dưỡng người già nào?”” Tín lắp bắp hỏi lại, đầu óc quay cuồng.
Tùng chỉ biết nhìn chằm chằm vào bản di chúc, không thể tin vào những gì mình vừa nghe. Ba tỷ đồng! Một gia tài khổng lồ! Vậy mà mẹ họ lại cho… cho ai đó bên ngoài, một nơi xa lạ?

*Bà ấy điên rồi sao?* Toàn nghĩ, cảm giác như có lửa đang đốt cháy trong lòng. *Ba tỷ đồng! Tiền của mẹ, tiền của mình chứ còn của ai nữa! Sao có thể cho người ngoài được?*
*Không thể nào! Đây là trò đùa phải không?* Tín bấu chặt lấy tay vịn ghế, móng tay gần như cắm vào da thịt. *Cả đời làm lụng vất vả, nhịn ăn nhịn mặc, rồi cuối cùng mang cho cái nơi không liên quan gì đến mình là sao?*
*Mẹ… mẹ làm thế nào vậy?* Tùng cảm thấy choáng váng. Anh đã mường tượng ra đủ kịch bản chia chác, ai ngờ di chúc lại viết thế này. *Trung tâm nào cơ chứ? Bà ấy ở đó ba năm, rồi đem hết tiền cho họ ư? Còn con cái thì sao?*

Sự hụt hẫng và tức giận bùng lên mạnh mẽ trong lòng ba người. Họ đã sẵn sàng để hưởng thụ thành quả lao động của mẹ, dù chưa bao giờ chăm sóc bà một ngày tử tế. Giờ đây, món tiền khổng lồ đó lại trôi tuột khỏi tay, về một nơi họ còn chẳng buồn đặt chân tới thăm mẹ khi bà còn sống. Sự uất ức vì bị “”qua mặt””, vì bị tước đoạt cái mà họ cho là “”đáng lẽ thuộc về mình””, lớn hơn cả nỗi đau mất mẹ.

Luật sư gấp bản di chúc lại, đặt lên bàn. Ông ngước nhìn ba khuôn mặt đang biến sắc kia, ánh mắt không hề gợn chút cảm xúc. Công việc của ông là đọc di chúc, và ông đã làm xong.”
“””…và đây là phần cuối của di chúc, là những lời mà mẹ các anh, bà Nguyễn Thị Tư, muốn gửi gắm,”” Luật sư tiếp tục, giọng ông đều đều vang lên trong căn phòng im lặng đến đáng sợ. Ông lật sang trang cuối, ánh mắt lướt qua dòng chữ rồi ngước lên nhìn ba người con trai đang chết lặng.

“”Mẹ viết… ‘Gửi ba con trai của mẹ: Toàn, Tín, Tùng.'””

Ba người giật mình ngẩng lên. Đây rồi, lời nhắn nhủ trực tiếp từ người mẹ mà họ đã bỏ quên.

“”‘Số tiền ba tỷ đồng này, mẹ biết đủ lớn để khiến các con bận tâm. Mẹ đã dành cả đời, bán mặt cho đất bán lưng cho trời, buôn thúng bán mẹt chỉ mong các con được đủ đầy. Mẹ cứ nghĩ, mình vất vả vậy, về già sẽ có nơi nương tựa, được quây quần bên con cháu.'””

Giọng Luật sư vẫn bình thản, nhưng từng lời của Bà Tư như những nhát dao cứa vào lòng ba người con. Toàn cúi gằm mặt xuống, hai tay siết chặt. Tín nhắm mắt lại, cố gắng không để cảm giác nghẹt thở dâng lên. Tùng chỉ biết nhìn trân trân vào khoảng không, đôi vai rũ xuống.

“”‘Nhưng hỡi ôi, khi mẹ già yếu, các con đều bận. Con cả bận nhà chật, con thứ bận vợ khó tính, con út bận công tác xa. Không ai có một chỗ cho mẹ. Ba năm mẹ sống ở viện dưỡng lão, ba năm dài đằng đẵng chỉ bầu bạn với bốn bức tường và những người già neo đơn khác. Ba năm đó, số lần các con đến thăm mẹ, đếm trên đầu ngón tay còn chưa hết. Một cuộc điện thoại hỏi thăm sức khỏe, một lời động viên mẹ cũng ít khi nhận được.'””

Luật sư dừng lại một chút, liếc nhìn ba khuôn mặt đang tái đi vì xấu hổ. Sự im lặng trong phòng càng thêm nặng nề.

“”‘Mẹ hiểu rồi, tiền bạc có thể mua được nhiều thứ, nhưng không mua được tình thương và sự hiếu thảo. Mẹ giữ lại số tiền này, không phải để cuối cùng để lại cho các con hưởng thụ trên mồ hôi nước mắt cả đời của mẹ, sau khi đã bỏ rơi mẹ. Mẹ không muốn nó rơi vào tay những người coi trọng vật chất hơn tình thân, những người có thể sống ung dung trên khoản tiền này mà không một lần hối hận vì đã để mẹ cô đơn lúc cuối đời.'””

Toàn cảm thấy mặt mình nóng bừng lên, lồng ngực tức nghẹn. Tín vặn vẹo ngón tay, chỉ muốn biến mất khỏi đây. Tùng cắn chặt môi dưới, vị chát của máu phảng phất. Họ không chỉ tức giận vì mất tiền, mà còn vì những lời nói đó, những lời phơi bày sự thật trần trụi về họ.

“”‘Mẹ quyết định để lại toàn bộ số tiền này cho Trung tâm nuôi dưỡng người già nơi mẹ đã sống những năm tháng cuối đời. Ở đó, mẹ thấy được sự quan tâm, sẻ chia từ những người không cùng dòng máu. Mẹ hy vọng số tiền này sẽ thực sự giúp đỡ được những người già khó khăn, neo đơn khác, để họ không phải chịu cảnh cô quạnh như mẹ đã từng chịu. Đó là cách duy nhất mẹ thấy khoản tiền này có ý nghĩa.'””

“”‘Chúc các con của mẹ được an lành. Nhưng hãy nhớ lấy, tiền bạc không phải là tất cả. Đừng để đến khi mất đi rồi mới nhận ra mình đã đánh mất điều gì thực sự quý giá.’ – Mẹ, Nguyễn Thị Tư.””

Luật sư đọc xong, khẽ khép bản di chúc lại. Ba người con ngồi đối diện vẫn cúi gằm mặt, không ai nói lời nào. Sự tức giận ban đầu về việc mất ba tỷ đồng giờ đây quyện lẫn với cảm giác xấu hổ, day dứt và cả sự uất ức khó tả. Bà Tư đã không chỉ tước đi tiền bạc của họ, mà còn tước đi cả sự ngụy biện cuối cùng về lòng hiếu thảo của chính họ.”
“…Mẹ, Nguyễn Thị Tư.””

Luật sư đọc xong, khẽ khép bản di chúc lại. Ba người con ngồi đối diện vẫn cúi gằm mặt, không ai nói lời nào. Sự tức giận ban đầu về việc mất ba tỷ đồng giờ đây quyện lẫn với cảm giác xấu hổ, day dứt và cả sự uất ức khó tả. Bà Tư đã không chỉ tước đi tiền bạc của họ, mà còn tước đi cả sự ngụy biện cuối cùng về lòng hiếu thảo của chính họ.

Căn phòng bỗng nhòa đi, thời gian như quay ngược lại. Ánh sáng chói chang từ ô cửa sổ viện dưỡng lão thay thế cho không khí ngột ngạt, âm u.

Bà Tư ngồi đó, trong căn phòng nhỏ chỉ kê vừa chiếc giường đơn và một cái bàn nhỏ. Bà quay lưng lại với cánh cửa, chỉ nhìn ra ngoài ô cửa sổ khung nhôm xám xịt. Ngoài kia là một khoảng sân nhỏ trồng vài cây cảnh đơn điệu, xa hơn chút là bức tường rào cao và bầu trời xám xịt. Đôi mắt bà đượm buồn, nhìn vô định như tìm kiếm điều gì đó xa xôi lắm, điều mà bà biết sẽ không bao giờ tới.

Đã ba năm rồi. Ba năm bà sống ở nơi này. Mọi thứ sạch sẽ, tươm tất. Y tá trẻ, cô Hạnh, bước vào với khay thuốc. Cô mỉm cười hiền hậu.

“”Bà Tư ơi, đến giờ uống thuốc rồi ạ.””

Cô đặt khay thuốc xuống bàn, ân cần đỡ bà ngồi thẳng dậy. Bà Tư gật đầu nhẹ, cầm lấy viên thuốc và ly nước.

“”Cảm ơn cháu, Hạnh.”” Giọng bà yếu ớt.

“”Bà Tư thấy trong người thế nào ạ? Hôm nay trời hơi lạnh, bà nhớ mặc thêm áo giữ ấm nhé.”” Cô Hạnh vừa nói vừa với lấy chiếc khăn choàng đặt trên đầu giường, quàng nhẹ lên vai bà. “”Tí nữa ăn trưa xong, nếu bà khỏe, cháu đưa bà ra sân đi dạo một lát nhé?””

Bà Tư mỉm cười, nụ cười nhạt nhòa. “”Ừ, cảm ơn cháu. Cháu tốt với bà quá.””

“”Dạ, đó là công việc của cháu mà.”” Cô Hạnh nở nụ cười ấm áp, rồi quay ra dọn dẹp.

Bà Tư nhìn theo bóng lưng cô Hạnh, lòng dâng lên một cảm giác khó tả. Ở đây, những người xa lạ lại chăm sóc bà ân cần hơn cả những đứa con ruột thịt bà mang nặng đẻ đau. Những cuộc điện thoại thưa thớt, những lời hứa hẹn ghé thăm chẳng bao giờ thành hiện thực… Những lý do bận bịu của Toàn, Tín, Tùng cứ vang vọng trong tâm trí bà, như một lời bào chữa trốn tránh trách nhiệm.

“”Nhà con chật lắm mẹ ơi, bọn trẻ nó nghịch…”” Toàn nói.
“”Vợ con khó tính, mẹ về bà ấy không thoải mái…”” Tín phân trần.
“”Con đi công tác suốt, không có nhà ai trông mẹ…”” Tùng giải thích.

Những lời đó, bà đã nghe không biết bao nhiêu lần, cho đến khi bà lặng lẽ đồng ý vào viện dưỡng lão. Bà cứ nghĩ, tạm thời thôi, các con sẽ sắp xếp được. Nhưng rồi, tạm thời biến thành ba năm dài đằng đẵng.

Bà Tư lại nhìn ra ngoài cửa sổ. Một nhóm người già khác đang ngồi sưởi nắng ở sân. Họ trò chuyện, cười nói, bầu bạn với nhau. Nhưng bà vẫn cảm thấy lẻ loi. Cái cảm giác bị bỏ lại phía sau, bị lãng quên, nó nặng trĩu trong lồng ngực. Bà đã làm gì sai? Bà đã hy sinh cả đời vì ba đứa con, bán buôn tảo tần, không một lời than vãn. Bà đã dành dụm từng đồng, chỉ mong về già không là gánh nặng cho các con.

Nhưng cuối cùng, số phận lại đẩy bà đến nơi này. Nơi mà tình thương ấm áp lại đến từ những người xa lạ. Nơi mà mỗi đêm, bà chỉ có thể nhìn trăng qua ô cửa sổ và tự hỏi, liệu các con có bao giờ nhớ đến mẹ? Liệu có bao giờ chúng hiểu được, điều bà cần không phải là tiền bạc hay vật chất xa hoa, mà chỉ là một chỗ nhỏ trong tim và trong ngôi nhà của chúng?

Nước mắt lăn dài trên gò má nhăn nheo của bà Tư. Bên ngoài, nắng vẫn chiếu, nhưng trong căn phòng nhỏ và trong trái tim người mẹ già, chỉ còn lại sự cô đơn lạnh lẽo. Đây chính là nơi bà đã sống, đã chứng kiến tình thương giả tạo và sự bạc bẽo của những đứa con mình. Đây chính là lý do cho quyết định cuối cùng của bà.”
“Luật sư hắng giọng, đặt lại kính. Ông cầm tờ di chúc lên một lần nữa, ánh mắt lướt qua ba người đàn ông đang ngồi trước mặt, vẻ mặt vẫn còn đọng lại sự choáng váng từ khoản tiền ba tỷ đồng vừa được nhắc đến. Họ cứ ngỡ tiền sẽ về tay mình, chỉ là chia ít hay nhiều. Nhưng câu tiếp theo của luật sư đã đập tan mọi ảo tưởng đó một cách tàn nhẫn.

“”Và người thừa kế duy nhất cho toàn bộ số tiền tiết kiệm, trị giá ba tỷ đồng…”” Giọng ông trầm và rõ ràng. Ba cặp mắt căng thẳng nhìn chằm chằm vào ông. Tín siết chặt nắm đấm dưới bàn. Tùng nghiêng người về phía trước, nuốt khan. Toàn mặt mũi đỏ bừng, hơi thở gấp gáp. “”…Chính là Trung tâm nuôi dưỡng người già cô đơn và không nơi nương tựa Hương Sen.””

Cả căn phòng như nổ tung. Toàn bật phắt dậy, chiếc ghế đổ rầm xuống sàn nhà. Anh ta chỉ tay vào mặt luật sư, giọng lạc đi vì giận dữ và sốc nặng. “”Không thể nào! Ông nói cái gì? Trung tâm nào?””

Tín và Tùng cũng đồng loạt đứng dậy, vẻ mặt không thể tin nổi. “”Không đúng! Luật sư đọc nhầm rồi!”” Tín kêu lên.

“”Mẹ tôi… mẹ tôi không bao giờ làm thế!”” Tùng lắp bắp.

Luật sư vẫn giữ vẻ mặt bình thản, mặc cho sự hỗn loạn trước mặt. Ông nhẹ nhàng nâng tờ di chúc lên. “”Tôi không hề đọc nhầm. Đây là nguyên văn. ‘…Toàn bộ số tiền ba tỷ đồng trong tài khoản ngân hàng X mang tên Nguyễn Thị Tư sẽ được chuyển giao cho Trung tâm nuôi dưỡng người già cô đơn và không nơi nương tựa Hương Sen tại địa chỉ…'”” Ông đọc rõ ràng từng chữ, từng con số địa chỉ.

Toàn cười khẩy, nụ cười đầy khinh bỉ và giận dữ. “”Hương Sen? Cái viện dưỡng lão tồi tàn đó? Ông nghĩ chúng tôi tin sao? Bà già đó… bà bị lú lẫn rồi! Chắc chắn rồi! Di chúc này là giả! Giả mạo!”” Anh ta gầm lên.

Luật sư kiên nhẫn đáp lời, giọng vẫn đều đều, không một chút dao động. “”Xin lỗi, anh Toàn. Bà Tư đã hoàn toàn minh mẫn khi lập bản di chúc này. Có đầy đủ xác nhận của bác sĩ và chính quyền địa phương. Mọi thủ tục đều hợp pháp.””

“”Hợp pháp cái gì? Bà ấy muốn cho tiền người ngoài, cho một nơi bà ấy sống có mấy năm mà bỏ mặc con cháu ruột thịt?”” Tín gần như hét vào mặt luật sư.

“”Bà ấy chỉ ở đó ba năm cuối đời! Ba tỷ bạc! Con cháu bà ấy ở đây này!”” Tùng đập tay xuống bàn, bàn rung lên bần bật.

Toàn tiến lại gần bàn làm việc của luật sư, ánh mắt đầy đe dọa. “”Ông luật sư! Ông có biết ông đang làm gì không? Ba tỷ bạc không phải là trò đùa! Di chúc này có uẩn khúc! Chúng tôi sẽ kiện!””

Luật sư bình tĩnh đẩy ghế lùi lại một chút, ánh mắt vẫn không thay đổi. “”Mời các anh ngồi xuống. Việc kiện tụng là quyền của các anh. Nhưng tôi đảm bảo, di chúc này hoàn toàn hợp pháp và phản ánh đúng nguyện vọng cuối cùng của bà Nguyễn Thị Tư.”” Ông khẽ nhấn mạnh mấy chữ “”nguyện vọng cuối cùng””.

Câu nói đó như một gáo nước lạnh dội vào sự giận dữ đang sôi sục của ba anh em. Nguyện vọng cuối cùng… của người mẹ mà họ đã bỏ mặc. Nhưng điều đó chỉ khiến họ thêm cay cú và tức tối.

“”Nguyện vọng cuối cùng là không cho con cái một đồng nào, mà lại cho cái nơi xa lạ đó sao?”” Toàn nghiến răng. “”Không thể chấp nhận được! Bà ấy điên rồi!”””
“””Điên rồi? Mẹ các anh minh mẫn đến từng chi tiết khi lập di chúc này,”” luật sư lặp lại, giọng nói càng bình thản càng khiến họ thêm tức tối. “”Bà ấy đã suy nghĩ rất kỹ về mọi thứ.””

Nghe vậy, ba người con như bị chọc đúng điểm yếu. Sự tức giận ban đầu pha lẫn chút choáng váng giờ chuyển sang sự tự vệ tuyệt vọng. Họ đồng loạt nhao nhao lên.

“”Suy nghĩ kỹ? Suy nghĩ kỹ là bỏ con cháu ruột thịt mà cho tiền người ngoài sao?”” Toàn vẫn chưa hết hung hăng. “”Ông nói xem, chúng tôi không phải là con bà ấy à? Chúng tôi không có hoàn cảnh sao?””

“”Đúng vậy! Hoàn cảnh của chúng tôi cũng khó khăn!”” Tín lập tức tiếp lời, giọng the thé. Anh ta cố gắng dựng lên một bức tường biện hộ. “”Nhà cửa chật chội, con cái còn nhỏ… làm sao mà đưa bà về chăm sóc được? Toàn nó nhà còn khó hơn tôi!””

Tùng, người thường trầm lặng nhất, giờ cũng bật dậy, khuôn mặt đỏ bừng vì xấu hổ lẫn tức tối. “”Công việc của tôi phải đi lại liên tục, công tác xa nhà… vợ thì… thì không hợp tính với bà… Đâu phải chúng tôi cố tình bỏ mặc!””

“”Hoàn cảnh khó khăn! Ai mà không có hoàn cảnh khó khăn?”” Toàn gầm gừ, nhưng cũng tranh thủ thêm vào cho mình. “”Nhưng chúng tôi vẫn là con! Chúng tôi vẫn hiếu thảo theo cách của mình!””

Tín gật đầu lia lịa, tay múa máy trong không khí. “”Đúng! Chúng tôi vẫn quan tâm bà chứ! Vẫn hỏi thăm, vẫn gửi tiền về quê cho bà hàng tháng đấy thôi! Dù ít dù nhiều cũng là tấm lòng!”” Anh ta dừng lại một chút, rồi chốt lại bằng một lời biện hộ mà anh ta cho là hùng hồn nhất. “”Chúng con vẫn thăm bà Tết đấy thôi! Năm nào Tết chúng con chẳng vào thăm bà ở viện dưỡng lão!””

Luật sư vẫn ngồi yên vị trên ghế, ánh mắt nhìn thẳng vào từng người. Ông không ngắt lời, không biểu lộ cảm xúc gì ngoài sự bình tĩnh đến đáng sợ. Ông cứ để ba người đàn ông đổ lỗi cho hoàn cảnh, cố gắng vẽ ra một bức tranh méo mó về sự hiếu thảo của họ. Ông im lặng lắng nghe, chờ đợi.”
“Luật sư vẫn ngồi yên vị trên ghế, ánh mắt nhìn thẳng vào từng người. Ông không ngắt lời, không biểu lộ cảm xúc gì ngoài sự bình tĩnh đến đáng sợ. Ông cứ để ba người đàn ông đổ lỗi cho hoàn cảnh, cố gắng vẽ ra một bức tranh méo mó về sự hiếu thảo của họ. Ông im lặng lắng nghe, chờ đợi. Khi ba người con đã dứt lời, sự im lặng bao trùm căn phòng trong vài giây căng thẳng. Toàn, Tín và Tùng thở hổn hển, ánh mắt vẫn đầy vẻ thách thức pha lẫn chút lo lắng.

Rồi, với một động tác chậm rãi, luật sư cúi xuống chiếc cặp da đặt bên cạnh. Ông lấy ra một tập hồ sơ khá dày, được đóng tập cẩn thận. Ánh mắt của ba người con lập tức đổ dồn vào tập giấy. Có gì trong đó?

Luật sư đặt tập hồ sơ lên bàn, lướt ngón tay trên trang đầu tiên. Giọng ông vang lên, không còn vẻ bình thản ban đầu mà thêm vào chút nghiêm nghị, lạnh lùng.

“”Các anh nói các anh hiếu thảo? Các anh nói các anh vẫn quan tâm, vẫn thăm nom Bà Tư dù hoàn cảnh khó khăn?””

Ông ngước mắt nhìn thẳng vào họ. Ba người con nuốt khan, không ai dám lên tiếng.

“”Đây là biên bản ghi chép của Viện dưỡng lão Ánh Dương,”” luật sư chỉ vào tiêu đề trên tập hồ sơ. “”Nơi Bà Tư đã sống suốt 3 năm cuối đời.””

Toàn, Tín, Tùng bỗng cảm thấy một dự cảm không lành.

“”Biên bản ghi lại chi tiết sinh hoạt, tình trạng sức khỏe, và cả… danh sách khách đến thăm.”” Luật sư nhấn mạnh cụm từ cuối.

Ông lật vài trang, rồi dừng lại ở một trang có nhiều cột và dòng.

“”Theo ghi chép của viện, trong vòng 3 năm, tính từ ngày Bà Tư chuyển đến…”” ông hắng giọng, ánh mắt quét qua ba khuôn mặt đang tái nhợt dần. “”… tổng số lần các anh đến thăm mẹ mình là… mười một (11) lần.””

“”Mười một lần?”” Toàn lẩm bẩm, như không tin vào tai mình.

“”Đúng vậy. Mười một lần trong ba năm. Trung bình một năm chưa đến bốn lần.”” Luật sư lạnh lùng xác nhận. Ông tiếp tục đọc từ hồ sơ. “”Có những tháng viện ghi rõ ‘Không có khách đến thăm’. Có những lần nhân viên chăm sóc ghi chú ‘Bà Tư hỏi về các con, vẻ mặt buồn bã’.””

Ông lật sang một trang khác. “”Đây là phần trích lục lời khai của cô Nguyễn Thị Hoa, nhân viên chăm sóc trực tiếp cho Bà Tư trong hai năm cuối.””

Ba anh em chết lặng. Lời khai của nhân viên chăm sóc?

“”Cô Hoa xác nhận, trong những ngày lễ, Tết, khi các gia đình khác đều có con cháu đến thăm, Bà Tư thường ngồi một mình ở vườn hoa, nhìn xa xăm… Cô Hoa cũng ghi nhận, số lần các anh gọi điện thoại hỏi thăm cũng rất ít ỏi. Thường là chỉ vào các dịp đặc biệt như sinh nhật bà, hoặc khi viện thông báo về tình trạng sức khỏe của bà.””

Luật sư dừng lại, ngẩng đầu nhìn ba người con. Khuôn mặt họ giờ đây cắt không còn một giọt máu. Mọi lời biện minh, mọi lý do về ‘hoàn cảnh’ đều tan biến trước những con số và lời ghi chép khô khan, tàn nhẫn này. Sự thật trần trụi về sự bỏ bê của họ bị phơi bày, không thể chối cãi.

“”Các anh nói các anh ‘vẫn thăm bà Tết’?”” Luật sư nhếch mép mỉa mai. “”Vâng, viện có ghi lại một vài lần như vậy. Nhưng chỉ là ‘ghé qua’ trong chốc lát, như lời cô Hoa miêu tả. Không ở lại ăn cơm, không trò chuyện lâu. Thậm chí, có năm còn không đến.””

Tùng lảo đảo lùi lại một bước, như thể bị đánh vào mặt. Tín thì hai tay nắm chặt, móng tay bấm sâu vào lòng bàn tay. Toàn đứng im như tượng đá, ánh mắt dán chặt vào tập hồ sơ chết tiệt kia.

Luật sư gấp tập hồ sơ lại, đặt nó gọn gàng lên bàn. Không cần nói thêm lời nào, bằng chứng đã nói lên tất cả. Ba người đàn ông giàu có, thành đạt, đứng chết trân, cảm giác nhục nhã, hối hận và cả sự tức tối dâng lên nghẹn họng. Họ không thể biện minh thêm được nữa.”
“Ba người con trai, sau khoảnh khắc chết trân vì lời buộc tội bằng chứng cứ, lảo đảo tìm đến những chiếc ghế gần nhất và ngồi phịch xuống. Cảm giác nhục nhã vì bị phơi bày sự thật nhanh chóng bị lu mờ bởi một nỗi sợ hãi và tiếc nuối khác lớn hơn nhiều. Ba tỷ đồng. Cái số tiền khổng lồ ấy luẩn quẩn trong đầu họ, đánh tan mọi suy nghĩ về sự hiếu thảo hay đạo đức. Khuôn mặt họ căng lên, không còn vẻ biện minh hay thách thức, chỉ còn sự hằn học và đau khổ vì mất mát tiềm năng. Họ cúi thấp đầu, thì thầm với nhau như sợ người luật sư ngồi đối diện nghe thấy.

“”Ba tỷ!”” Toàn nghiến răng, mắt long lên nhìn Tín. “”Ba tỷ đấy! Thế mà bà cho người dưng!””

Tín mặt mày tái mét, đáp lại với vẻ tức tối không kém. “”Chỉ tại ông không chịu đưa bà về! Cứ lấy cớ nhà chật!””

“”Tôi á?”” Toàn gằn giọng. “”Thế ông thì sao? Vợ khó tính à? Thế còn Tùng? Công tác xa? Cả ba thằng đều đùn đẩy! Giờ thì hay rồi!””

Tùng ngồi lặng thinh nãy giờ, giờ mới lên tiếng, giọng đầy vẻ hối hận muộn màng và tham lam lộ liễu. “”Biết thế đã cố nhịn nhận bà về một thời gian rồi! Nuôi bà vài năm thì đã sao? Đằng nào cũng là mẹ mình…”” Hắn dừng lại, thở hổn hển. “”… giờ thì mất hết!””

“”Đúng rồi! Chỉ cần giả vờ hiếu thảo một chút thôi mà cũng không làm được!”” Toàn đấm nhẹ vào tay vịn ghế, sự tiếc nuối tiền bạc khiến ruột gan hắn như thắt lại. “”Cứ nghĩ bà chẳng có gì, về chỉ thêm gánh nặng… Ai ngờ… Ai ngờ lại có ba tỷ!””

“”Nếu biết bà có tiền… đâu đến nỗi này…”” Tín lẩm bẩm, ánh mắt dán chặt vào tập hồ sơ đặt trên bàn của luật sư, nơi được cho là chứa đựng di chúc.

Sự tham lam và hối hận, không phải vì đã bỏ rơi mẹ, mà vì đã bỏ lỡ ba tỷ đồng, bộc phát mạnh mẽ. Họ ngồi đó, những người con trai thành đạt nhưng ích kỷ, đau đớn không phải vì nỗi buồn mất mẹ, mà vì nỗi “”tiếc đứt ruột”” trước viễn cảnh số tiền khổng lồ tuột khỏi tầm tay. Họ hoàn toàn không để ý đến ánh mắt lạnh lùng của người luật sư đang quan sát từng cử chỉ, từng lời thì thầm tham lam của họ. Ông biết, đây mới chỉ là khởi đầu của sự trừng phạt.”
“Ba người con vẫn còn chìm trong mớ hỗn độn của sự hối hận tiền bạc và nhục nhã. Cái tên “”ba tỷ”” vẫn văng vẳng trong đầu họ như một lời nguyền. Toàn, Tín, Tùng ngồi im trên ghế, chỉ thỉnh thoảng lại liếc nhìn nhau với ánh mắt trách móc.

Luật sư khẽ ho một tiếng, thu hút sự chú ý của họ. Ông nhìn ba người con, ánh mắt không còn sự lạnh lùng mà thay vào đó là một vẻ gì đó khó tả, pha lẫn sự thấu hiểu và cả phán xét thầm lặng.

“”Trước khi tiếp tục công bố các phần khác trong di chúc của Bà Tư,”” Luật sư nói, giọng điệu trầm ấm nhưng vẫn giữ sự trang nghiêm, “”tôi xin phép mời một vị khách đặc biệt đến đây ngày hôm nay. Đây là Cô Lan, đại diện của Trung tâm nuôi dưỡng người già neo đơn Bình Yên, nơi Bà Tư đã sống ba năm cuối đời.””

Một người phụ nữ trung niên, mặc bộ đồ giản dị, bước vào phòng. Vẻ ngoài của cô toát lên sự điềm đạm, đôi mắt hiền từ nhưng cũng ẩn chứa nhiều suy tư. Cô Lan khẽ cúi đầu chào Luật sư và ba người con. Ba người con ngước nhìn cô, vẻ mặt khó hiểu.

Cô Lan bước đến gần bàn, nhìn ba người con một lượt rồi dừng lại ở Luật sư. Cô khẽ mỉm cười, nụ cười chân thành làm dịu đi không khí căng thẳng trong phòng.

“”Thay mặt cho tất cả các cụ già và nhân viên của Trung tâm Bình Yên,”” Cô Lan bắt đầu, giọng nói nhẹ nhàng nhưng vang vọng, “”chúng tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc nhất đến tấm lòng nhân ái của Bà Nguyễn Thị Tư. Bà đã để lại một món quà vô giá cho trung tâm chúng tôi.””

Ba người con lại một lần nữa chết lặng. “”Món quà vô giá””? Chắc chắn là số tiền đó rồi. Ruột gan họ lại như có lửa đốt.

“”Số tiền ba tỷ đồng mà Bà Tư quyên tặng,”” Cô Lan tiếp tục, không để ý đến vẻ mặt của ba người con, “”sẽ giúp chúng tôi rất nhiều. Chúng tôi có thể cải tạo cơ sở vật chất, mua sắm thêm thiết bị y tế, nâng cao chất lượng bữa ăn, và đặc biệt là tổ chức thêm nhiều hoạt động ý nghĩa để các cụ cảm thấy được yêu thương, quan tâm hơn.””

Cô Lan dừng lại một chút, ánh mắt lướt qua Toàn, Tín, Tùng. Không có sự oán trách hay khinh bỉ trong ánh mắt đó, chỉ có sự bình thản và một thoáng cảm thông, có lẽ là cảm thông cho chính Bà Tư đã có những người con như vậy, hoặc cảm thông cho sự trống rỗng bên trong họ.

“”Bà Tư là một người phụ nữ phi thường,”” Cô Lan nói tiếp, giọng đầy kính trọng. “”Dù tuổi cao sức yếu, nhưng bà luôn quan tâm đến những người xung quanh, đặc biệt là những cụ có hoàn cảnh khó khăn hơn. Bà luôn động viên mọi người, chia sẻ từng chút một. Chúng tôi không hề hay biết về khoản tiết kiệm lớn của bà. Khi Luật sư thông báo về việc này, tất cả chúng tôi đều vô cùng bất ngờ và cảm động.””

“”Số tiền này không chỉ là tiền,”” Cô Lan nhìn thẳng vào ba người con, ánh mắt như xuyên thấu, “”mà còn là cả tấm lòng, là giọt mồ hôi, nước mắt tích góp cả đời của Bà Tư. Bà đã chọn cách để nó thực sự mang lại ý nghĩa, để nó sưởi ấm những cuộc đời bất hạnh khác.””

Toàn, Tín, Tùng cúi gằm mặt. Lời nói của Cô Lan như những nhát dao cứa vào lòng họ. Từng câu, từng chữ đều nhấn mạnh sự đối lập giữa tấm lòng cao cả của mẹ họ và sự ích kỷ, nhỏ nhen của chính họ. Ba tỷ đồng, cái con số khiến họ đau đớn, giờ đây lại gắn liền với hình ảnh người mẹ tằn tiện, vất vả cả đời để rồi dùng nó làm việc thiện, thay vì để nó rơi vào tay những đứa con bất hiếu. Nỗi tiếc nuối tiền bạc càng thêm day dứt khi họ nghe về ý nghĩa tốt đẹp mà số tiền đó sẽ mang lại.”
“Luật sư đợi cho không khí lắng xuống một chút sau khi Cô Lan kết thúc. Ba người con vẫn còn cúi gằm mặt, không dám ngước lên nhìn ai. Cảm giác nhục nhã, cay đắng và hối hận trộn lẫn.

“”Cảm ơn cô, cô Lan,”” Luật sư nói khẽ. Cô Lan gật đầu đáp lại, ánh mắt vẫn bình thản.

“”Như tôi đã nói,”” Luật sư tiếp tục, giọng trở nên nghiêm trang hơn, “”Bà Tư đã để lại rất nhiều tâm tư trong di chúc này, không chỉ là những con số. Có lẽ, bây giờ là lúc để ba anh, với tư cách là con của bà, nghe những lời bà muốn nói từ sâu thẳm trái tim mình.””

Ông lật sang một trang khác trong tập hồ sơ. Đó không phải là một đoạn di chúc chính thức, mà là một lá thư viết tay, được Bà Tư kẹp cẩn thận bên trong. Nét chữ run run, nhưng rõ ràng.

“”Đây là một lá thư Bà Tư viết cho tôi, dặn rằng hãy đọc nó vào lúc này,”” Luật sư giải thích. Ông hắng giọng, bắt đầu đọc, từng câu, từng chữ như tạc vào không gian tĩnh lặng.

“”Gửi Luật sư,”” Luật sư đọc, giọng trầm và truyền cảm. “”Tôi nhờ ông, khi công bố di chúc này, hãy đọc cho các con tôi nghe những lời này. Tôi biết, khi biết số tiền tiết kiệm của tôi, chúng sẽ rất sốc, rất hối tiếc.””

Toàn, Tín, Tùng khẽ giật mình. Mẹ biết rõ suy nghĩ của họ như vậy sao? Sự xấu hổ lại dâng lên.

“”Số tiền ba tỷ đồng đó,”” Luật sư tiếp tục đọc, “”không phải từ trên trời rơi xuống. Nó là giọt mồ hôi, nước mắt của tôi suốt hơn ba mươi năm buôn bán tạp hóa nhỏ nhặt. Tôi đã phải chắt chiu từng đồng, ăn không dám ăn, mặc không dám mặc, chỉ mong đủ tiền nuôi các con khôn lớn, dựng vợ gả chồng, và để dành một chút cho tuổi già phòng khi ốm đau, bệnh tật.””

Giọng Luật sư vang vọng, khắc họa lại hình ảnh người mẹ tần tảo mà họ đã lãng quên từ lâu. Ba người con lại cảm thấy lồng ngực nghẹn lại.

“”Nhưng tiếc thay,”” Luật sư đọc, giọng Bà Tư trong thư như chứa đựng nỗi buồn sâu lắng, “”khi tôi già yếu thật rồi, thứ tôi cần nhất là một mái nhà, một bữa cơm có tiếng cười của con cháu, thì tôi lại không có được. Những đồng tiền tôi chắt chiu, tích cóp, lại trở thành thứ khiến các con tránh né trách nhiệm.””

Toàn, Tín, Tùng nuốt nước bọt. Lời lẽ nhẹ nhàng nhưng đanh thép, như một lời buộc tội không cần thốt ra bằng lời.

“”Tôi không trách các con. Mỗi người có một cuộc sống riêng,”” Bà Tư viết tiếp. “”Nhưng tôi nhận ra, thứ mà các con quý trọng nhất không phải là tình mẫu tử, là sự hiếu thảo, mà lại là tiền bạc, là tài sản.””

Ánh mắt Luật sư lướt qua khuôn mặt tái mét của ba người con.

“”Tôi đã suy nghĩ rất nhiều trong những năm tháng cuối đời ở viện dưỡng lão,”” Luật sư đọc, “”Về ý nghĩa của số tiền này. Tôi không muốn nó rơi vào tay những người chỉ biết đến vật chất, những người đã quên đi công ơn sinh thành dưỡng dục. Tôi muốn nó đến tay những người thực sự cần nó, những người biết trân trọng tình cảm con người, những người mà một chút sẻ chia nhỏ bé cũng làm cuộc sống của họ ấm áp hơn.””

Ba tỷ đồng. Không phải để mua nhà, mua xe cho con. Không phải để chia chác. Mà là để sưởi ấm những mảnh đời khác. Sự thật về tấm lòng của Bà Tư không làm họ cảm thấy được an ủi, mà ngược lại, nó khiến nỗi đau và sự xấu hổ càng nhân lên gấp bội. Họ đã đánh mất không chỉ ba tỷ đồng, mà còn là cơ hội cuối cùng để chứng minh họ xứng đáng với tình yêu và sự hy sinh của mẹ.

“”Tôi tin rằng, khi số tiền này được dùng để giúp đỡ những người già neo đơn khác,”” Luật sư đọc, giọng Bà Tư trong thư đầy sự bình yên và mãn nguyện, “”nó sẽ thực sự có ý nghĩa. Nó sẽ là minh chứng cho một cuộc đời dù vất vả nhưng không hề lãng phí. Nó sẽ là món quà cuối cùng của tôi, không phải cho những người đã có tất cả nhưng lại thiếu tình thương, mà là cho những người thiếu thốn vật chất nhưng lại giàu lòng yêu thương.””

Lá thư kết thúc ở đó. Luật sư gập lá thư lại, đặt xuống bàn. Ông nhìn ba người con, ánh mắt có vẻ như đang chờ đợi một phản ứng nào đó từ họ.

Toàn, Tín, Tùng vẫn ngồi yên như tượng đá. Khuôn mặt họ đỏ bừng vì xấu hổ. Cái “”ba tỷ”” giờ đây không còn là một con số đáng tiếc nuối, mà là một lời nhắc nhở đanh thép về sự thất bại tồi tệ nhất của họ: sự thất bại trong vai trò làm con. Tiền bạc, thứ họ khao khát, giờ lại phơi bày sự nghèo nàn trong tâm hồn họ.”
“Ba người con lảo đảo đứng dậy sau khi Luật sư kết thúc. Họ không nhìn mặt ai, cúi gằm bước ra khỏi văn phòng luật sư, tấm lưng gù hẳn xuống dưới sức nặng của sự hổ thẹn và cay đắng. Không khí bên ngoài hành lang vẫn tĩnh lặng, nhưng bên trong lòng họ thì bão tố đã nổi lên. Vừa đi được vài bước, Toàn không kìm được nữa, giọng nói đầy vẻ bực dọc và quy kết.

“”Tại anh Tín!”” Toàn bùng lên, quay ngoắt lại nhìn người em trai, “”Rõ ràng mẹ giận vụ thím Hoa khó tính không chịu đón bà về ở! Ai mà chịu được cái tính xét nét của thím ấy!””.

Tín sững lại, mặt đỏ gay vì giận dữ. Anh lập tức phản pháo, giọng cao hơn.

“”Ông nói gì lạ vậy? Tại ông Toàn không chịu nhường chứ còn gì nữa! Rõ ràng nhà ông có phòng cho thuê rộng rãi, sao không chịu đón mẹ về ở một thời gian? Đùn đẩy cho tôi làm gì?””.

“”Nhà tôi còn con nhỏ! Cháu bà, không phải cháu ông chắc?”” Toàn gân cổ cãi lại.

“”Nhà tôi cũng vậy thôi! Thím Hoa bụng bầu, cần yên tĩnh! Bà về lỡ có gì ai lo?””.

Họ đứng giữa hành lang, không còn giữ chút bình tĩnh nào. Những lời lẽ cay độc, những lý do thoái thác ngày xưa giờ được lôi ra để đổ lỗi cho nhau, như thể tìm một người chịu trách nhiệm cho cái mất mát khổng lồ vừa xảy ra. Cái mất mát không chỉ là tiền bạc, mà còn là gương mặt, là sự tự trọng, là cơ hội cuối cùng để sửa sai với mẹ.

Tùng đi đằng sau, khuôn mặt tối sầm lại. Anh không nói gì, nhưng ánh mắt nhìn hai người anh đầy vẻ hằn học. Trong lòng Tùng cũng dâng lên sự khó chịu. Toàn và Tín đổ hết cho nhau, nhưng Tùng cũng cảm thấy họ đang ngầm ám chỉ đến cả mình. Chuyến công tác xa xôi của Tùng, lý do tưởng chừng hợp lý nhất, giờ lại như một sự chối bỏ trách nhiệm không hơn không kém. Anh nghiến răng, nắm chặt bàn tay. Ai cũng có cái lý của mình, ai cũng nghĩ mình có lỗi ít hơn người kia. Nhưng kết quả cuối cùng là mẹ đã ra đi mà không được ở bên cạnh bất kỳ ai trong số họ, và số tiền bà tích cóp cả đời đã tuột khỏi tay cả ba. Sự thật đó quá cay đắng, quá khó nuốt trôi.

Họ tiếp tục đi, tiếng cãi vã ngày càng to, hòa lẫn với tiếng bước chân nặng nề và hơi thở hổn hển vì tức giận. Họ bước ra khỏi tòa nhà, ra con phố đông người, nhưng tâm trí vẫn kẹt lại trong cái văn phòng luật sư vừa rồi, trong lời di chúc, trong lá thư của mẹ, và trong con số ba tỷ đồng giờ chỉ còn là hư không.”
“Tại Trung tâm nuôi dưỡng Hương Sen, một không khí hoàn toàn khác biệt đang hiện hữu. Những bức tường cũ kỹ được sơn mới, rực rỡ. Khuôn viên cây xanh được cắt tỉa gọn gàng, thêm nhiều ghế đá. Một dãy phòng mới xây vẫn còn thoang thoảng mùi sơn, nhưng bên trong đã có giường chiếu sạch sẽ, sẵn sàng đón thêm những cụ già neo đơn. Ở một góc khác, các điều dưỡng viên đang hướng dẫn một vài cụ già sử dụng máy tập vật lý trị liệu hiện đại, loại mà trước đây trung tâm chỉ có thể mơ ước.

Trong phòng sinh hoạt chung, tiếng cười nói rộn rã. Các cụ già đang cùng nhau kết những bông hoa giấy nhiều màu sắc để trang trí. Bàn tay run run, ánh mắt lờ mờ nhưng nụ cười thì tươi rói. Một cụ bà có mái tóc bạc trắng, khuôn mặt phúc hậu, khẽ nói với người ngồi cạnh:

“”May mắn quá cụ nhỉ. Cứ tưởng tuổi già chỉ quanh quẩn cái giường chật hẹp, ai ngờ lại có ngày được sống thoải mái thế này.””

Cụ ông bên cạnh gật gù, đôi mắt nhìn quanh căn phòng thoáng đãng, sạch sẽ.

“”Phải đấy cụ ạ. Nhờ tấm lòng thơm thảo của bà Tư. Nghe nói số tiền của bà ấy lớn lắm, đủ để trung tâm mình lột xác hoàn toàn.””

Một cụ bà khác đang chậm rãi pha ấm trà, tiếp lời:

“”Tôi nghe cô giám đốc bảo, tiền của bà ấy không chỉ sửa sang chỗ ở, mua máy móc đâu. Còn tổ chức cho chúng tôi đi thăm cảnh đẹp, mời thầy thuốc giỏi về khám định kỳ nữa. Cái tâm của bà ấy lớn thật, không nghĩ đến bản thân, chỉ nghĩ đến người cùng cảnh ngộ.””

Bên ngoài hành lang, cô giám đốc trung tâm đang đi cùng một vài nhà hảo tâm khác đến thăm. Cô mỉm cười nhìn các cụ.

“”Đây là những phòng mới mà chúng tôi vừa hoàn thành. Nhờ số tiền quyên góp rất lớn của một cụ bà đã từng sống ở đây. Bà ấy muốn dành hết tài sản của mình để những cụ khác có một cuộc sống tốt đẹp hơn.””

Một nhà hảo tâm trầm trồ: “”Quả là một tấm lòng vàng. 3 tỷ đồng, một số tiền không hề nhỏ.””

Cô giám đốc khẽ gật đầu, ánh mắt đầy kính trọng khi nhắc đến Bà Tư.

“”Đúng vậy ạ. Chúng tôi đã sử dụng từng đồng một cách hiệu quả nhất, đúng theo nguyện vọng của bà. Nhìn các cụ vui vẻ, khỏe mạnh hơn mỗi ngày chính là lời cảm ơn lớn nhất dành cho tấm lòng cao cả của bà Tư.””

Quay lại phòng sinh hoạt, các cụ già vẫn đang miệt mài với những bông hoa giấy. Trên khuôn mặt họ không chỉ có sự vui vẻ, mà còn ánh lên niềm biết ơn sâu sắc. Họ thầm cảm ơn người phụ nữ xa lạ nhưng có trái tim ấm áp đã mang đến cho họ những ngày cuối đời an yên và ý nghĩa. Nụ cười của họ như những đóa hoa nở rộ, sưởi ấm cả không gian trung tâm.”
“Toàn, Tín, và Tùng ngồi trong một quán cà phê bình dân. Khói thuốc lào thoang thoảng, tiếng tivi đang chiếu bản tin thời sự cuối ngày. Ba người đang trầm ngâm, nghĩ ngợi đủ thứ chuyện riêng.

Bản tin trên tivi chuyển sang một phóng sự ngắn về các hoạt động thiện nguyện. Phóng viên đứng trước Trung tâm Nuôi dưỡng Người già Hương Sen.

“”Kính thưa quý vị và các bạn, Trung tâm Nuôi dưỡng Người già Hương Sen, nơi từng gặp rất nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, nay đã khoác lên mình một diện mạo hoàn toàn mới. Những dãy nhà được sửa sang khang trang, trang thiết bị y tế hiện đại được bổ sung, và đặc biệt, trung tâm còn mở rộng quy mô để đón thêm nhiều cụ già neo đơn khác.””

Trên màn hình chiếu cảnh các cụ già đang tập vật lý trị liệu, những căn phòng mới sạch sẽ. Toàn nhấp ngụm trà đá, không mấy chú ý. Tín nghịch điện thoại. Chỉ có Tùng là nhìn thoáng qua màn hình.

Phóng viên tiếp tục, giọng nói đầy cảm kích: “”Tất cả những thay đổi kỳ diệu này có được là nhờ tấm lòng vàng của một Mạnh Thường Quân đặc biệt. Theo thông tin từ ban giám đốc trung tâm, toàn bộ số tiền quyên góp, lên đến ba tỷ đồng, là từ di chúc của cố bà Nguyễn Thị Tư, một cụ bà từng có thời gian sinh sống tại chính trung tâm này trước khi qua đời.””

Cả ba người đàn ông như bị điện giật. Ly trà đá trong tay Toàn run nhẹ. Điện thoại của Tín rơi bộp xuống bàn. Tùng mắt dán chặt vào màn hình tivi, miệng há hốc.

Ba tỷ đồng. Bà Nguyễn Thị Tư. Trung tâm Hương Sen. Tất cả các mảnh ghép vụn vặt bỗng chụm lại thành một cú đấm trời giáng vào lồng ngực họ.

Toàn là người lấy lại bình tĩnh đầu tiên, nhưng giọng đầy run rẩy: “”Ba… ba tỷ? Bà Tư… Mẹ mình?””

Tín cúi nhặt điện thoại, mặt tái mét. “”Đúng rồi… Hương Sen… Mẹ ở đó… Không thể nào!””

Tùng lẩm bẩm, ánh mắt vẫn đờ đẫn nhìn màn hình: “”Ba tỷ… Mẹ để lại ba tỷ đồng?””

Tiếng phóng viên vẫn vang vọng: “”Bà Tư muốn dành hết số tài sản tích cóp cả đời để giúp đỡ những người cùng cảnh ngộ, để họ có được một tuổi già an yên, không phải sống trong thiếu thốn. Đây là một nghĩa cử cao đẹp, một bài học sâu sắc về tình người và lòng nhân ái…””

Toàn gằn giọng, hai tay siết chặt lại dưới gầm bàn. “”Ba tỷ! Mẹ có ba tỷ đồng mà… mà để ở đó? Không cho mình một đồng nào sao?””

Tín trợn mắt nhìn anh trai. “”Thật sao? Ba tỷ? Số tiền lớn thế…”” Khuôn mặt anh ta méo xệch vì tiếc nuối. Số tiền đó, nếu chia ba… bao nhiêu dự định, bao nhiêu món đồ đắt tiền có thể mua.

Tùng cuối cùng cũng quay lại nhìn hai anh, giọng xen lẫn uất nghẹn và sự khó tin. “”Suốt bao năm… mẹ tằn tiện từng đồng… mình cứ nghĩ mẹ chẳng có gì… Ai ngờ…”” Anh ta không nói hết câu, chỉ thấy lòng mình như bị ai đó bóp nghẹt.

Một cảm giác cay đắng trào dâng trong lòng ba người con. Tiếc nuối điên cuồng vì khoản tiền khổng lồ đã tuột khỏi tay. Cùng với đó là một cảm giác gì đó rất khó tả, khi thấy tiền của mẹ, tiền mà họ nghĩ là của mình, lại đang mang lại nụ cười, sự thoải mái cho những người xa lạ. Họ đã đùn đẩy mẹ, bỏ mặc mẹ ở viện dưỡng lão, còn giờ đây, chính nơi đó lại được “”lột xác”” nhờ tiền của mẹ.

Toàn đấm mạnh xuống bàn. “”Mẹ… sao mẹ lại làm thế? Mẹ nghĩ gì vậy chứ?””

Tín lắc đầu nguầy nguậy, không tin vào tai mình. “”Ba tỷ… Không thể nào là thật.””

Tùng chỉ biết cắn môi, nhìn ra ngoài cửa sổ. Cơn mưa phùn lất phất ngoài kia như càng làm lòng họ thêm nặng trĩu. Ba tỷ. Số tiền họ luôn mơ ước, cả đời làm lụng chưa chắc có được, giờ lại nằm trong tay những người không quen biết, mang tên một Mạnh Thường Quân mà họ ngờ rằng chính là mẹ mình. Nụ cười trên môi các cụ già trên tivi bỗng trở nên chói mắt, như đang chế giễu sự lạnh nhạt, vô tâm của chính họ.”
“Cả ba im lặng một lúc lâu, chỉ còn tiếng tivi vọng lại từ đâu đó trong quán. Cơn sốc ban đầu dần lắng xuống, nhường chỗ cho một cảm giác cay đắng, hụt hẫng đến tận xương tủy. Ba tỷ đồng. Khoản tiền ấy cứ lởn vởn trong tâm trí họ như một bóng ma trêu ngươi. Họ đã nghĩ đến nó biết bao lần, khi cằn nhằn về mẹ, khi tính toán chia chác tài sản. Giờ đây, nó lại nằm ở một nơi xa vời, dành cho những người xa lạ.

“”Vậy là… là mẹ thật rồi,”” Toàn lẩm bẩm, giọng khản đặc. Bàn tay anh vẫn siết chặt, móng tay hằn lên da thịt. Cơn giận không tên cuộn trào trong lòng. Giận mẹ, giận chính mình, giận số phận.

Tín ngước đôi mắt thất thần nhìn anh trai. “”Ba tỷ… Anh Toàn ơi, ba tỷ đấy! Cả đời mình làm lụng, bán mặt cho đất bán lưng cho trời cũng không đủ để mơ tới số tiền ấy.”” Giọng Tín run rẩy, không giấu nổi sự tiếc nuối và hối hận. Nhưng hối hận vì cái gì? Vì đã đối xử tệ với mẹ, hay vì đã đánh mất cơ hội sở hữu một khối gia tài khổng lồ?

Tùng dựa lưng vào ghế, thở dài thườn thượt. “”Em đã nghĩ… sau này mẹ mất… ít ra cũng có chút gì đó… Dù sao cũng là công sức cả đời mẹ buôn bán vất vả.”” Anh ta nhắm mắt lại, hình ảnh người mẹ gầy gò ngồi sau quầy tạp hóa cũ kỹ chợt hiện lên. Bao nhiêu đồng tiền lẻ, bao nhiêu ngày mưa nắng, tất cả gom góp lại thành con số ba tỷ chói lọi. Và giờ, nó không thuộc về họ.

Cảm giác mất mát và bị lừa dối xâm chiếm cả ba. Họ đã bỏ mặc mẹ, coi thường bà vì nghĩ bà già yếu, không có gì giá trị. Họ bận rộn với cuộc sống riêng, với những tính toán nhỏ nhen. Để rồi nhận ra, người mà họ bỏ rơi lại là người nắm giữ một kho báu mà họ luôn thèm khát.

“”Mẹ già lú lẫn rồi hay sao? Sao lại cho hết tiền vào cái chỗ đó?”” Toàn nghiến răng, anh ta không chấp nhận được sự thật này. Ba tỷ đồng. Đủ để mua nhà, mua xe, đủ để thay đổi cả cuộc đời anh ta và gia đình. Vậy mà…

Tín lắc đầu, ánh mắt dáo dác như tìm kiếm một lời giải thích nào đó. “”Hay là… nhầm lẫn? Không phải mẹ mình? Nhưng tên là Nguyễn Thị Tư… viện dưỡng lão Hương Sen…””

Tùng mở mắt, nhìn chằm chằm vào khoảng không. “”Mẹ không lú lẫn. Mẹ biết hết. Mẹ… mẹ trừng phạt mình đấy các anh ạ.”” Giọng Tùng trầm xuống, đầy vẻ chua chát. Anh ta nhớ lại những lần viện cớ công tác xa để không về thăm mẹ, những cuộc điện thoại chỉ vỏn vẹn vài câu hỏi thăm chiếu lệ. Giờ đây, anh ta hiểu cái giá phải trả.

Nhiều năm trôi qua.

Cuộc sống của Toàn, Tín, Tùng không hề dư dả như họ từng tưởng tượng. Nỗi ám ảnh về ba tỷ đồng không ngừng bám riết lấy họ. Mỗi khi gặp khó khăn về tiền bạc, họ lại nghĩ đến số tiền khổng lồ đã vụt mất.

Tại căn nhà nhỏ của Toàn, vợ chồng anh cãi nhau ỏm tỏi vì tiền học của con.

“”Anh suốt ngày than vãn không có tiền! Ba tỷ của mẹ đâu? Anh em nhà anh tham lam thế cơ mà, sao không moi được đồng nào à?”” Chị vợ gằn giọng, đá thúng đụng nia.

Toàn mặt đỏ tía tai. “”Cô nói gì đấy? Tiền của mẹ thì liên quan gì đến cô? Mà tiền đấy mẹ đã cho hết rồi, cô có biết không?””

“”Cho hết? Ai tin? Hay là anh em các người giấu đi? Tôi thấy nghi lắm!””

Cuộc cãi vã ngày càng lớn, kết thúc bằng sự im lặng đầy căng thẳng. Toàn ngồi phịch xuống ghế, vò đầu bứt tóc. Ba tỷ. Nó không chỉ lấy đi tài sản, nó còn lấy đi sự bình yên trong gia đình anh.

Ở nhà Tín, không khí cũng chẳng khá hơn. Vợ anh ta, người từng không muốn mẹ chồng về ở chung dù chỉ một ngày, giờ lại thường xuyên bóng gió về “”cơ ngơi”” mà họ lẽ ra đã được thừa hưởng.

“”Nghe nói viện dưỡng lão Hương Sen được xây mới hoành tráng lắm nhỉ? Toàn tiền từ thiện. Chà, người ta giàu ghê cơ đấy. Tiếc là nhà mình chẳng được cái lộc nào,”” chị vợ nói mỉa mai trong bữa cơm.

Tín biết chị ta đang ám chỉ mẹ mình. Anh ta nuốt khan, cơm nghẹn ứ trong cổ họng. Anh ta không dám nhìn thẳng vào mắt vợ, chỉ lẳng lặng gắp thức ăn cho có. Cái cảm giác tội lỗi và bất lực đan xen.

Tùng, dù sống xa nhà hai anh, cũng không thoát khỏi sự dày vò. Công việc của anh không thuận lợi như mong đợi, những khoản nợ tích tụ dần. Mỗi lần thấy tin tức về các dự án thiện nguyện, hay chỉ đơn giản là nghe ai đó nhắc đến “”Mạnh Thường Quân””, lòng anh lại quặn thắt. Anh ta hối hận. Hối hận vì đã không dành nhiều thời gian hơn cho mẹ, vì đã để mẹ sống cô độc những năm cuối đời. Nhưng sâu thẳm, nỗi hối hận ấy vẫn trộn lẫn với sự tiếc nuối khôn nguôi về số tiền ba tỷ.

Mối quan hệ giữa ba anh em cũng ngày càng xa cách. Những cuộc gặp mặt hiếm hoi giờ đây luôn chìm trong sự gượng gạo và những lời cằn nhằn, trách móc ngầm. Họ không còn thân thiết như xưa, thay vào đó là sự đố kỵ và nghi ngờ. Ai cũng nghĩ rằng, nếu người khác chăm sóc mẹ tốt hơn, có lẽ mọi chuyện đã khác.

Một buổi tối, Toàn và Tín ngồi uống nước với nhau.

“”Anh nghe nói thằng Tùng dạo này làm ăn khó khăn lắm,”” Tín nói, giọng hơi hả hê.

Toàn nhấp ngụm trà. “”Thì kệ nó. Ai bảo hồi đó giả vờ bận rộn công tác. Nếu nó chịu đón mẹ về thì đâu đến nỗi này.””

“”Anh nói hay nhỉ? Nhà anh có rộng rãi gì đâu mà nói em? Chị nhà khó tính thế, em dám à?”” Tín lập tức phản bác.

“”Thế thì sao? Ít ra anh cũng là anh cả, lúc nào cũng là người đứng mũi chịu sào!””

Cứ thế, họ lại bắt đầu cãi nhau. Những lời lẽ cay nghiệt bật ra. Họ đổ lỗi cho nhau, đổ lỗi cho hoàn cảnh, đổ lỗi cho cả người mẹ đã khuất. Nhưng họ không dám đối diện với sự thật phũ phàng: chính sự vô tâm, ích kỷ của họ đã dẫn đến kết cục ngày hôm nay. Ba tỷ đồng không chỉ là tiền, nó là bài học đắt giá mà cuộc đời và người mẹ của họ đã dạy cho họ. Cái giá của sự vô tâm.”
“Cuộc cãi vã lại kết thúc trong im lặng đầy căng thẳng. Toàn ngồi phịch xuống ghế, vò đầu bứt tóc. Ba tỷ. Nó không chỉ lấy đi tài sản, nó còn lấy đi sự bình yên trong gia đình anh.

Ở nhà Tín, không khí cũng chẳng khá hơn. Vợ anh ta, người từng không muốn mẹ chồng về ở chung dù chỉ một ngày, giờ lại thường xuyên bóng gió về “”cơ ngơi”” mà họ lẽ ra đã được thừa hưởng.

“”Nghe nói viện dưỡng lão Hương Sen được xây mới hoành tráng lắm nhỉ? Toàn tiền từ thiện. Chà, người ta giàu ghê cơ đấy. Tiếc là nhà mình chẳng được cái lộc nào,”” chị vợ nói mỉa mai trong bữa cơm.

Tín biết chị ta đang ám chỉ mẹ mình. Anh ta nuốt khan, cơm nghẹn ứ trong cổ họng. Anh ta không dám nhìn thẳng vào mắt vợ, chỉ lẳng lặng gắp thức ăn cho có. Cái cảm giác tội lỗi và bất lực đan xen.

Tùng, dù sống xa nhà hai anh, cũng không thoát khỏi sự dày vò. Công việc của anh không thuận lợi như mong đợi, những khoản nợ tích tụ dần. Mỗi lần thấy tin tức về các dự án thiện nguyện, hay chỉ đơn giản là nghe ai đó nhắc đến “”Mạnh Thường Quân””, lòng anh lại quặn thắt. Anh ta hối hận. Hối hận vì đã không dành nhiều thời gian hơn cho mẹ, vì đã để mẹ sống cô độc những năm cuối đời. Nhưng sâu thẳm, nỗi hối hận ấy vẫn trộn lẫn với sự tiếc nuối khôn nguôi về số tiền ba tỷ.

Mối quan hệ giữa ba anh em cũng ngày càng xa cách. Những cuộc gặp mặt hiếm hoi giờ đây luôn chìm trong sự gượng gạo và những lời cằn nhằn, trách móc ngầm. Họ không còn thân thiết như xưa, thay vào đó là sự đố kỵ và nghi ngờ. Ai cũng nghĩ rằng, nếu người khác chăm sóc mẹ tốt hơn, có lẽ mọi chuyện đã khác.

Trong khi sự tiếc nuối và lòng tham vẫn giằng xé tâm can ba người con, cuộc sống ở Viện dưỡng lão Hương Sen lại đang khoác lên mình một tấm áo mới. Khuôn viên viện dưỡng lão nay đã được mở rộng, những dãy nhà cũ kỹ được thay thế bằng các phòng ốc khang trang, thoáng đãng. Có thêm một khu vườn nhỏ xanh mát với những lối đi lát gạch sạch sẽ, nơi các cụ có thể dạo bộ dưới ánh nắng chiều. Tiếng cười nói, những câu chuyện phiếm râm ran vọng lại từ phòng sinh hoạt chung, nơi các cụ đang cùng nhau xem tivi hoặc chơi cờ. Các bữa ăn được cải thiện đáng kể, đủ dinh dưỡng và hợp khẩu vị.

Trên bức tường trang trọng trong sảnh chính, bên cạnh những tấm bằng khen và kỷ niệm chương, có đặt một khung ảnh nhỏ. Đó là di ảnh của Bà Tư, với nụ cười hiền hậu thường thấy. Bên dưới tấm ảnh là một dòng chữ đơn giản: “”Người ân nhân thầm lặng””. Bà không đòi hỏi sự biết ơn hay danh vọng, chỉ mong những đồng tiền bà chắt chiu cả đời được sử dụng đúng mục đích, mang lại hơi ấm và niềm vui cho những người cùng cảnh ngộ. Bà Tư đã ra đi, nhưng tình thương và sự quan tâm chân thành của bà đã ở lại, lan tỏa đến những mảnh đời cần được sẻ chia. Những người già neo đơn tại Viện dưỡng lão Hương Sen chính là những người may mắn nhận được di sản vô giá ấy – không phải tiền bạc, mà là tình người. Họ sống vui vẻ, khỏe mạnh hơn, không còn cảm giác bị bỏ rơi. Bài học về tình thương, sự hiếu thảo và giá trị thực sự của cuộc đời đã được truyền lại, một cách lặng lẽ nhưng sâu sắc, thông qua quyết định cuối cùng của một người mẹ đã bị con cái mình lãng quên. Tình mẹ, dù bị ruồng bỏ, vẫn tìm được con đường để lan tỏa ánh sáng ý nghĩa đến những trái tim xứng đáng.”